პატარა "უკულტურო" რევოლიუცია

9 აპრილამდე ისე ცოტა დრო დარჩა, რომ ცოტა დასანანიც კია : ნახავრად ჩაბნელებული ეროტიკა მთავრდება, იწყება პროჟექტორებით საპერაციო მაგიდასავით განათებული უხამსად შიშველი პორნოგრაფია.
კულტურას ისევ თაროზე შემოდებს ბარიკადების ორივე მხარეზე მყოფი პოლიტ ელიტა უკეთესი მომავლის მოლოდინში. ქართველ ჟურნალისტები მით უმეტეს: სულ რამოდენიმე იშვიათი გამონაკლისის გარდა , მათ კულტურა არასოდეს აინტერესებდათ, რადგან კარგად იციან უნიჭო პოეტების დევიზი, ზარბაზნებისა და მუზების შესახებ. თუმცა ქართველი მუზები ბოლო წლების განმავლობაში ზარბაზნების გარეშეც დუმან, მრგვალი ფილარმონიის წინ მოცეკვავე მუნჯი ვერელი მუზასავით. რომელიც მხოლოდ სნობურად, დამცინავად იღიმება მომღერალი შადრევნების სველ კორდაბალეტზე.

ჩემი აზრით, საქართველოში 1991 წლიდან მოყოლებული ზარბაზნები სწორედ მუზების დუმილის გამო ქუხან .

ჩვენი კულტურა ვერაფრით გასცდა "მშვიდობიან მანიფესტაცებზე" სანთლებით ხელში ხმის ჩახლეჩამდე მამაო ჩვენოსა და გადადექის ღრიალს. ჩვენ ვერც ერთხელ ვერ გამოვიტანეთ გაბედული მართალი დასკვნები ჩვენი შეცდომებიდან და ამიტომ გამუდმებით ერთი და იგივეს შეცდომებს ვიმეორებთ. მუზები კი უკეთეს შემთხვევაში პოლიტიკაზე ლაპარაკობენ.
მაგალითისათვის ჩემთვის უცნობიც საკმარისია: მისი უცნაური
პოლიტიკურ პროცესებში ანგაჟირებული მუზა, მიკროფონით ხელში გაცილებით უფრო დამაჯერებელი იქნებოდა , ვიდრე იმ აბსოლიუტურად პრიმიტიული "მსჯელობებისას" რომელის მოსმენა ჩემს ძალებს უკვე აღემატება. მადლობა ღმერთს მისი ტანჯვა 2 დღეში დამთავრდება, თორემ ალბათ აკრობატებისა და სტრიპტიზიორების აყვანა მოუწევდა შოუსათვის მაყურებლის შესანარჩუნებლად.

ხანდახან ვფიქრობ, რა მოხდება, მართლა რომ გადადგეს სააკაშვილი? მართლა თუ გაშლის უცნობი რუსთაველიდან რიყემდე სუფრას კოლექტიური ქეიფისათვის, როგორც ამას წინად შეგვპირდა? არ გამიკვირდება. მით უმეტეს, რომ ქალაქში კოლექტიური საცივისა მომზადებისა და ხაჭაპურის გამოცხობის ტრადიციას უკვე ჩაუყარა საფუძველი ნაციონალური მოძრაობის აგიტაცია პროპაგანდის სამსახურმა – თბილისის მერიამ, რომლის გემოვნება აშკარად ვერ ცდება საკუთარ მოედანზე აღმართულ ზურაბ წერეთლის "ბეტონის ჩურჩხელაზე" შემოსკუპებულ მოოქროვილ "მამალოს".

მართლაც გასაკვირია. ვერასოდეს წარმოვიდგენდი, რომ 30 წელს ახლახანს გადაცილებულ ქალაქის მერს, გიგი უგულავას და მის 73 წლის მოსკოველ კოლეგა იური ლუჟკოვს ერთნაირი გემოვნება და კულტურის მიმართ დამოკიდებულება ექნებოდათ. განსაკუთრებით ზურაბ წერეთლის შემოქმედების მიმართ.

უფრო მეტიც, ჯორჯ ბუშის ავენიუ თბილისში თავისი სამარცხვინო მლიქვნელობისა და უკულტურობის მასშტაბით საბჭოთა "ზასტოისაც" კი ბევრად აჭარბებს. არც თბილისში და არც თავისი მლიქვნელობით სახელგანთქმულ ალიევის ბაქოში ლეონიდ ბრჟნევის სახელი ქუჩისათვის მის სიცოცხლეში არ დაურქმევიათ. მე გულწრფელად მეგონა, რომ პრეზიდენტი ამ სამარცხვინო იდეის ავტორ მერს პრობლემებს შეუქმნიდა. თუმცა მალე დავრწმუნდი, რომ მისი და საკუთარი "ახალგაზრდა– ბებერი" ფუნქციონერების გემოვნება სავსებით იდენტურია.

მარტო ეს ორი დეტალიც საკმარისია ჩემთვის, რომ დავასკვნა: ვარდების რევლიუციად ხსენებული მოვლენები, სულაც არ იყო რევოლიუციური. ცვლილებები არ ნიშნავს რევოლიუციას. მკვდარ ჭაობში ამოვარდნილი პატარა ნიავი და ბაყაყების ყიყინი მხოლოდ სიცოცხლის ილუზიას ქმნის და არა მოძრაობას, თავად სიცოცხლეს. რევოლიუცია ჯერ ადამიანების ტვინებში ხდება, შემდეგ კი ქუჩაში თუ პარლამენტში.

მე საქართელოს დიდ რევოლიუციურ ცვლილებებს ნამდვილად ვერ ვატყობ, იგივე ქალაქის მერთან ინტერვიუმ (ტოკ შოუ პოზიცია, რუსთავი 2 3/03/2009) კიდევ ერთხელ გამოაჩინდა, რომ კულტურული პროგრესი ზურაბ წერეთლის ჩურჩხელას აღმართვის შემდეგ ბატონ ქალაქის თავს ნამდვილად არ განუცდია. მან თავისი გამოსვლა ასე დაამთავრა : წინ არის აღდგომა, 9 დან 18 მდე არის მძიმე მარხვა,და არა მგონია, რომ ჩვენმა პოლიტიკურმა ოპონენტებმა, მიუხედავად მძიმე მარხვისა, მძიმე გადაწყვეტილებები მიიღონ... ეს ქვეყანას დააზარალებს მხოლოდ. მეტი არაფერი!!!!!!

საინტერესოა ეს "21 საუკუნის" პოლიტიკოსი როგორ ახერხებს წითელი ''ზასტოისა'' და ბნელი შუა საუკუნეების ასე "პროფესიონალურად" შეთავსებას ერთმანეთან? ალბათ საკუთარი ოპონენტების პოლიტიკური და საერთო კულტურაც ეხმარება...გასულ წელს 6 იანვარს, წინა დღით "ტოტალურად გაყალბებული" საპრეზიდენტო არჩევნების გამო, შეთანხმდნენ. 7 ში შობაზე ღმერთი არ აპატიებდათ მიშასათვის კუდით რომ ქვა ესროლინებინათ და 8 რიცხვისათვის გადადეს. ხოლო საპარლამენტო არჩევნების გაყალბების საწინააღმდეგო პროტესტი ბარსელონას თამაშმა შეაფერხა ერთი დღით...

საქართველოს სხვადასხვა ქალაქების ცენტრებში ლენინის ძეგლის ახალი სიმბოლოებით ჩანაცვლებამ, ყველაზე კომიკური სახე ბათუმში მიიღო, სადაც ხსენებული "რევოლიუციის" შემდეგ თავიდან ასლან აბაშიძის ბრინჯაოს არწივის მსგავსი ფრთებიანი ურჩხული შემოასკუპეს სვეტზე. რომელიც თითქოს ზურაბ წერეთლის ოქროს წმინდა გიორგის დაუძვრა ხელიდან, თუ ცხენის ფეხებიდან და ბათუმში ჩამოფრინდა.

სულ მალე გადაწყვიტეს, რომ საქართველოს დაუძინებელი მტრის კუთვნილი ბრინჯაოს ჩიტის ქალაქის სიმბოლოდ გადაქცევა იდეოლოგიურად გაუმართლებელი იქნებოდა. მოხსნეს და მოოქროვილი მედეა შესვეს მის ადგილზე. მას თურქეთიან ახლად ჩამოსული ბაზრობის ვაჭარი ქალივით ხელში ოქროს საწმისი უჭირავს, რომელიც მშობელ მამას აწაპნა, და თითქოს გმვლელ გამოვლელს თავაზობს, "ძალიან იაფად".

მოგვიანებით ვიღაცას გაახსენდა , რომ უცხოეთში მედეას პერსონაჟის ''ცნობადობის" მიუხედავად, ქალაქის სიმბოლოდ სამშობლოს გამყიდველი და საკუთარი შვილების გამწირავი ქალის გამოცხადება ეროვნულ ხატად არაკორექტული იქნებოდა. და რომ საერთოდ, ჯადოქრებს და შვილების მკვლელებს ძეგლებს არ უდგამენ.

სულ ახლახანს , როგორც შევიტყვე აჭარაში პრეზიდენტის რწმუნებულს, უგულავას თანატოლ ლევან ვარშალომიძეს, ბათუმის ახალი სიმბოლო მოუგონებია : ფლეიტიანი ბიჭი!.. ვარშალომიძის ფანტაზია, თუ მახსოვრობა არ მღალატობს 2 მილიონ ლარამდე ღირს და მას ახლო მომავალში იხილავენ ბათუმელები და მისი სტუმრები.

რა თქმა უნდა ძალიან მაინტერესებს, სად ნახა ბატონმა რწმუნებულმა ასე მასიურად ფლეიტიანი ბიჭები ბათუმის ქუჩებში ? კიდევ უფრო მეტად მაინტერესებს: პრეტექსტით, რომ "იმას მაინც ხომ ჯობია რაც შევარდნაძის დროს იყო", რატომ ხორციელდება საქართველოს სხვადასხვა ქალაქებში ფუნქციონერების უგემოვნებო "მხატვრული" ჰალუცინაციები?

ამ თითქოს ერთი შეხედვით უაზრო კითხვას, აბსოლიუტურად მარტივი და ლოგიკური პასუხი აქვს: რატომაც არა!

თუ კი არტისტებს გამუდმებით პოლიტიკაში აქვთ ცვირი ჩაყოფილი, რატომ არა აქვთ უფლება პოლიტიკოსებსა და ფუნქციონერებს საკუთარ "მხატვრულ" ფანტზმებს გასაქანი მისცენ ? ვერავინ დამაჯერებს, რომ ბარიერის სხვადასხვა მხარეს დამბაჩებ შემართული ორი ოთარი: მეღვინეთუხუცესი და კობერიძე, უკეთ ერკვევიან პოლიტიკაში ვიდრე უგულავა და ვარშალომიძე მონუმენტალურ ქანდაკებაში.

27 მარტის ტოკ შოუ "პოზიციაში" (რუსთავი 2) ერთ ქართველ " ძალიან" თანამედროვე და ძალიან კონცეპტუალისტ ცნობილ მახატვარს ნიკო ცეცხლაძეს მაინცა და მაინც ქართულ პოლიციელთა უსაზღვრო, თავგანწირულ პატრიოტიზმზე დასჭირდა ლაპარაკი, თავისი მხარდაჭერა და სიმპათია რომ გამოეხატა მმართველი ხელისუფლების მიმართ. თუ ასეთ მხატვარს ქალაქის საკრებულოს ყოფილი შეფის, ბეგაშვილის ორიგინალური ტექნიკის გამოყენება ესაჭიროება თავისი შეხედულებების გამოსახატავად, მაშინ ამ ტექნიკით შესრულებული მისი ''კონცეფცია" ჩემთვის , ვარშალომიძის ფლეიტიანი ბიჭის ტოლფასი უნიჭობაა. (შეგახსენებთ უნიფორმიან "პიცბულებში" უგონოდ შეყვარებული გადიპლომატებული ბეგაშვილი 2007 წლის 7 ნოემბერს შეცბუნებულ პოლიციელებს რუსთაველზე ისე ურიგებდა მარცხნივ და მარჯვნივ მხურვალე კოცნას, თითქოს ვიეტნამში ჩასული მერლინ მონრო ყოფილოყო) .

სწორედ ამიტომ ვარშალომიძე უკვე აღარ თხოვს პოლიციელების ახალ ფანს, კონცეპტუალისტს მხატვარს, პროფესიულად მიიღოს მონაწილეობა ქალაქის გალამაზებაში, თვითონ იწყებს ხატვას!!!!! ვერც გაამტყუნებ: ისინი ერთი და იგივე ენას იყენებენ თავიანთი კონცეფციების ხორცშესხმისათვის. რატომ ცეცხლაძე და არა ვაშალომიძე?...

განა ასეთი მხატვრები ღირსები არ არიან, რომ მიუხედავად გამოცდილების, ასაკის და ნიჭისა, მათი არც ერთი ნამუშევარი არ დგას სასაფლაოსავით ბიუსტებით და აგრეთვე "ცხენიანი კაცებით" გადაჭედილ თბილისში ? ქალქაში, რომელშიც ერთი თანამედროვე სკულპტურული კომპოზიციაც არსად დადგმულა "ალუმინის ქართლის დედის" შემდეგ?

განა გასაკვირია, რომ პრეზიდენტმა სააკაშვილმა კულტურის დარგში მრჩევალი ვერ იპოვა თავის უკულტურო გარემოცვაში და სპეციალურად საფრანგეთიდან რაფაელ გლუქსმანი ჩამოიყვანა? იმედი მაქვს ბატონი რაფაელი პრეზიდენტის და მისი გარემოცვის კულტურულ დონეზე დადებით ზეგავლენას მოახდენს. ეს მათ ნამდვილად ესაჭიროებათ. განსაკუთრებით ქალაქის მერს, რომლისთვისაც თანამედროვე ხელოვნება, როგორც ჩანს ზურაბ წერეთლითა და რამოდენიმე ქართველი მანეკენი გოგონათი შემოიფარგლება.

გლუქსმანის "დონის" მრჩეველების პოვნა ალბათ ძალიან "გაჭირდება", ამიტომ იქნებ ფრანგი სტუდენტები მაინც გავგზავნოთ თბილისში, მაკდონალდში ჯიბის ფულისათვის მუშაობას ალბათ ამჯობინებენ, არდადეგებზე ქართველი პოლიტიკოსების კულტურული დონის ამაღლებაზე იზრუნონ ბათუმის ინტურისტში, შარდენის ქუჩაზე, ან ანტალიაში.

მე კარგად მახსოვს, როდესაც თბილისში სანაპიროზე გზების მშენებლობის სამინისტროს იმ ეპოქისათვის ფუტურისტული შენობა აშენდა (არქიტექტორი თ.კიკნაძე). ან როდესაც ქართულ კინოში "უცნაური" ფილმების გადაიღეს პირველად ქართველმა რეჟისორებმა, რობერტ სტურუამ კი უცნაური სპექტაკლების დადგმა დაიწყო... მათ ყოველ ნამუშევარს 'მოუმზადებელი" ქართველი საბჭოთა საზოგადოება სწორედ ისე იღებდა, როგორც საჭირო იყო : არ არსებობდა ეს საკვირველი სნობური ბარიერი რომელიც 80 წლებიდან აღიმართა პუბლიკასა და არტისტებს შორის. ჩვენ გადავწყვიტეთ რომ ხალხს არაფერი ესმის , ძირითადად ორიენტაცია დასავლურ პუბლიკაზე გავაკეთეთ, მათ გემოვნებაზე... რომელზეც ხშირად წარმოდგენაც არ გვქონდა, და როდესაც მასში გავერკვიეთ, უკვე თავგზა აბნეულნი და დაღლილები აღმოვჩნდით დასავლური კონტრფაკტების კეთებით...

საქართველოში კი ამასობაში, მარათლა ნამდვილი "კულტურული ბარბაროსები" მოვიდნენ, , უამრავი ნიჭიერი არტისტი აიძულეს ქვეყნიდან წასულიყო. თვითონ კი რაც შეეძლოთ თითქმის ყველაფერი დაანგრიეს. მერე ამ ნანგრევებზე ფერად ნათურებიანი ჭყეტელა რელიგიურ–პატრიტული დისკოტეკა გამართეს.

მზარავს ამაზე ფიქი, მაგრამ ფაქტია, 30 წლის წინანდელი ქართული კულტურა უფრო პროგრესული იყო იმ ეპოქისათვის ვიდრე დღევანდელი. ხარისხზე აღარაფერს ვამბობ. ამას რა თქმა უნდა თავისი მიზეზები აქვს, მაგრამ ეს მიზეზები მოსაძებნი და შესასწავლია სწორედ იმ ადამიანების მიერ, ვინც დღეს მთელ თავის ენერგიას აბსოლიუტურად ბავშვურ არაკომპეტენტურ პოლიტიკურ ტიტინში ხარჯავს, რომელსაც დებატებს უწოდებს და აღარ ახსოვს რომ კულტურა გაცილებით მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ქვეყნის მართვაში ვიდრე ეს ჩვენს პოლიტ "ელიტას" წარმოუდგენია.

მე ვთვლი, რომ გასულ კვირას საზოგადოებრივ არხზე ინგა გრიგოლიას მიერ მოწვეული სახელმწიფო მინისტრის, დავით ბაქრაძის წარმოუდგენლად არაკომპეტენტური "შეხედულებები" დემოკრატიის შესახებ, სწორედ კულტურის დეფიციტის გარემოცვაში იშვა, ეგრეთ წოდებული "ტელე დაპატიმრებებიდან" რამოდენიმე წლის შემდეგ კი უტიფარ ფსევდო თეორიად ჩამოყალიბდა; .

ის დღესაც თვლის, რომ ქურდებს, ბანდიტებს და საერთოდ კრიმინალებს უფლებები არ გააჩნიათ. სამწუხაროდ ასე ფიქრობს მმართველი გუნდის ის წევრებიც, რომლებიც ჯერჯერობით ოპოზიციაში არ გადასულან. თუმცა "რჯულზე მოქცეულებსაც" არაფერი ეტყობათ სინანულის. მით უმეტეს რომ სინანული საკმარისი არ არის.

საქართველო არის ქვეყანა, სადაც , მაგალითად ბონდო შალიკიანს, ვინც არ უნდა იყოს იგი, თუნდაც ყველაზე დიდი კრიმინალი, არა გააჩნია უფლება . გააპროტესტოს ტელეკამერებით ძალადობა საკუთარი პირად ცხოვრებაზე.

მე არ გამიგია ვინმეს ოპოზიციის მხრიან აზრად მოსვლოდა, რომ ამ ტელე დაჭერების ავტორებზე მეტად წესით ტელე არხებისათვის მოეთოვა პასუხი ამ კადრების აბსოლიუტურად უკანონოდ ჩვენებისათვის.

ყველაზე სამწუხარო ის არის, რომ. თავად პრეზიდენტიც არ ერიდება ტელევიზიით ყოფილ დეპუტატს ლევან პირველს მკვლელობაში ღიად დადანაშაულებას, როგორც ეს მან 13 მარტს გააკეთა ბიზნესმენებთან შეხვედრაზე. თუ ეს მართალია, სულ ცოტა ინტერპოლით მაინც ხომ უნდა მოეთხოვა შესაბამის სამსახურს "ქართველი ლიტვინენკოს" სამშობლოში დეპორტაცია?

უდანაშაულობის პრეზუმპციის დარღვევა თავად ისჯება სისხლის სამართლის კოდექსით. ამიტომ მე განსხვავებას ვერ ვხედავ დამნაშავეებსა და მათ დამპატიმრებლებს შორის. .. ყველაზე აბსურდული კი ის არის, რომ ამ უდანაშაულობის პრეზუმპციაზე გამუდმებით მოწუწუნე ოპოზიცია , როცა მოეპრიანება თავად არღვევს ამ უდანაშაულობის პრეზუმპციას და მთვრალი" ბაბუშკასავით" ლანძღავს ვისაც უნდა.

მე არ მინდა ცუდი იდეისაკენ ვუბიძგო ვინმეს, მაგრამ ის, რაც მაესტროს ეკრანზე ხდება ნამდვილად ექვემდებარება მინიმალურ სანქციებს მაინც, თუმცა ვისა აქვს ამ სანქციების დადების მორალური უფლება ქვეყანაში, სადაც ვარდისფერი ადვოკატი პრეზიდენტიც კი დღეში ათჯერ არღვევს ამ ბაზობრივ სამართალს. ვისა აქვს უფლება პასუხი მოსთხოვოს უცნობს და მის სტუმრებს ვერბალური უკანონობისათვის ქვეყანაში, რომელშიც, როგორც წინა ჭაღარა რეჟიმის დროს იტყოდნენ , ყველა გასვრილია?

მით უმეტეს, უცნობმა, მხოლოდ რუსათავი 2 ის რევოლიუციამდელი "ვარდისფერი" ტელე აღვირახსნილობა ააღორძინა, როდესაც დღევანდელი ხელისუფალნი კიდევ უფრო მეტი მონდმებით ილანძღებოდნენ და ამას სიტყვის თავისუფლებას ეძახდნენ. გეგონება ბიბლიურ სულ "პირველ სიტყვაზე" ყოფილიყო ლაპარაკი და არა ჩვეულებრივ გაკაპასებულ ლანძღვა გინებაზე.
ამას ბოლო უნდა მოეღოს. ადამიანებს უნდა აუხსნან რომ მაესტროს ლაივ შოუს არაფერი აქვს საერთო სიტყვის თავისუფლებასთან, და რომც ქონდეს კიდეც, არ შეიძლება ის ადამიანის პირადი ცხოვრების დაცვის უფლებაზე მაღლა დავაყენოთ, ვინც არ უნდა იყოს ეს ადამიანი. ქურდი, პოლიტიკოსი, მწერალი თუ მანიაკი კილერი.

ამ უკულტურო და უფასო ლანძღვა გინების ტრადიციის ჩამოყალიბებაში თავად მმართველ პარტიას უზარმაზარი წვლილი მიუძღვნის. განსაკუთრებით კამერებით შეიარაღებული რუსთავი 2 ის ტელე ხულიგნების ყოფილი პატრონს, ეროსი კინწმარიშვილს. რომელიც დღეს ისეთი ინგლისური სიტყვებით გატენილი ხაზგასმული და კოპწია კორექტულობით ლაპარაკობს,რომ რომ არ ვიცოდე ვინ არის, ვიფიქრებდი ჩემი უბნის სუპერმარკეტის მთავარი მოლარეა მეთქი.

"რევლიუციის" შემდეგი პერიოდი ნამდვილ ლანძღვა გინების რენესანსად იქცა, თავისი კლასიკოსებით მაია ნადირაძით, ბენდუქიძითა და მარადიული გივი თარგამაძით. სამწუხარდ 2007 წლის ნოემბერმა ასე თუ ისე წერტილი დაუსვა ჟანრის განვითარებას. ან იქნებ ვცდებოდე, იქნებ უბრალოდ ოპოზიციამ გამოცდილება შეიძინა და გაძლიერდა: დღეს მათ ნამდვილად ყველანაირი მუხრჭი მოხსნილი აქვთ.

მაგალითისათვის შემიძლია გავიხსენო კოკო გამსახურდიას ამას წინანდელი განწირული ღაღადი შვეიცარიიდან, თითქოს და პატრიარქი ხელისუფლებამ მოწამლა და ის უკანასკნელ წუთებს ითვლიდა. რომ როგორც სანდო წყაროებიდან შეიტყო, პატრიარქი გერმანიიდან ცოცხალი ვერ დაბრუნდებდა. რეაქცია მართლაც სერიოზული იყო. მთელი საქართველო ლოცულობდა პატრიარქის გადასარჩენად. მეც კი მივიღე ემაილი თხოვნით რომ მელოცა.

პატრიარქი კი რამოდენიმე დღეში საღ სალამათი ჩამოფრინდა თბილისის აეროპორტში ხელისუფლების გაგზავნილი ჯეთიტ და კომენტარიც კი არ გაუკეთებია კონსტანტინე გამსახურდიას დაყრილ ჭორებზე.

კოკომაც, ვითომ აქ არაფერიო, ულვაშები გაიპარსა, ახალი, უფრო "კლასნი" ჰალსტუკები და პერანგები იყიდა, ჩამოვიდა შვეიცარიიდან და ეხლა ამერიკიდან ჩამოსულ გია მაისაშვილთან ერთად ხან ინგა გრიგლიას "ეპრაჭება" პირდაპირ ეთერში, ხან "რუსთაველ" ნინო შუბლაძეს.

ცხადია კაცს არ მოუთხოვია მისთვის პასუხი... საერთოდ, საკვირველი ხალხია ეს გამსახურდიები... მაგრამ ამაზე სხვა დროს...

უდანაშაულობის პრეზუმპციის დარღვევის გამო ვინმეს დასჯის პრეცედენტი, ჯერ არავის უნახავს საქართველოში. ამ ტელე ლაზღანდარობამ ჯერ შევარდნაძის ხელისუფლება შეიწირა, ეხლა სააკაშვილისას უღებს ბოლოს, და დარწმუნებულნი იყავით,ხელისუფლებაში მოსვლის შემთხვევაში, მათ მემკვიდრეებასც საფლავს გაუთხრის .

სხვათაშორის, ძალიან მაინტერესებს, როგორ აუხსნის უცნობი მომავალ გაბრწყინებული საქართველოს ოპოზიციონერ"ტელე პატიმრებს," რომ ადამიანების პირად ცხოვრებაში ფათური და იურიდიულად დაუსაბუთებული ბრალდებები კანონით ისჯება. როგორ აუკრძალავს მათ ''ლევაააააან!" – ის ან "გუუუუ.......ბაზ" –ის ღრიალს პირდაპირ ეთერში?ისინი სააკაშვილივის ხელისუფლებასავით მედიის მძევლებად გადაიქცევიან. ან მათსავით მოუწევთ რამოდენიმე წლით დრაკონული კონტროლის დაწესება ტელევიზიებზე, რაც თავის მხრივ ისევ ნოლზე დაიყვანს დემოკრატიული სტრუქტურების შენების პროცესს.

ჩემთვის სამწუხაროა რომ 5 წლის შემდეგ ისევ იდენტურ პრობლემაზე მიწევს წერა. წერილი რომელის პატარა ფრაგმენტსაც ქვემოთ გთავაზობთ, "ვარდების რევილუციიდან" ათი დღის შემდეგ 2003 წლის 3 დეკემბერს არის დაწერილი. ის გაზეთ "რეზონანსში" გამოქვეყნდა სათაურით Black Out ქართულად –პრესის თავისუფლების შესახებ:

თუ ვინმე თვლის, რომ ჟურნალისტის თავისუფლება სხვა ნებისმიერი ადამიანის თავისუფლებაზე უზენაესია, კატეგორიულად ვუპასუხებ, რომ ძალიან ცდება. არა და შორიდან დანახული ქართული მედია სწორედ ასეთ შთაბეჭდილებას ტოვებს.
სიტყის თავისუფლება არ უნდა ნიშნავს დაღმართში დაგორებულ უმართავ ი სატვირთომანქანის თავისუფლებას.
მედია ისევეა ლიმიტირებული თავის თავისუფლებაში დემოკრატიული კანონით, როგორც ნებისმიერი სხვა პროფესია, მაგალითად პოლიცია: კანონი არ ანიჭებს სამართლის დამცველს უფლებას მხოლოდ საკუთარი გადაწყვეტილებების საფუძველზე იხმაროს იარაღი ან რაიმე სხვა ფიზიკური ძალა. პოლიციელსა და იარაღს შორის ბარიერად არის აღმართული იარაღთან სახიფათო ურთიერთობის შემზღუდველ კანონთა მთელი სერია.
ჟურნალისტის სამუშაო იარარი არანაკლებ სახიფათოა, ვიდრე პოლიციელის.

თავისუფალი მედიის ბიბლიიდან, დემოკრატიის პრინციპებიდან გამომდინარეც კი, უსამართლობა იქნებოდა, ჟურნალისტებისათვის რაღაც უნიკალური თავისუფლების მინიჭება, და მათ მაკონტროლებლად მხოლოდ საკუთარი სინდისი და ეგრეთწოდებული იდეალისტური ჟურნალისტიკური ეთიკის დატოვება. ეს უკანასკნელი მართლაც ერთად ერთის რის ანაბარაც ქართულმა კანონმდებლობამ შეატოვა ჟურნალისტები დღევანდელ მძიმე რეალობას. არა და სწორედ მის მოვალეობაში შედიოდა გონივრული ლიმიტის დაედგინა მედიის თავისუფლებისათვის. მე სიტყვა ლიმიტში არ ვგულისხმობ ჯოჯოხეთურ საბჭოთა ცენზურას. მე ვგულისხმობ იმ უამრავ მკაცრად განსაზღვრულ შეზღუდვებს, როორც წერით ისე აუდიო ვიზუალურ მედიაში, რომლის გარეშე წარმოუდგენელია დასავლური საზოგადოება. რამდენადაც მესმის სქართველოს გეზი სწორედ დასავლური დემოკრატიისკენა აქვს აღებული, ამიტომ ადრე თუ გვიან მოუწევს მის ფუნდამეტალურ თამაშის წესებზე ანგარისის გაწევა, და რაც ადრე გააკეთებს ამას, მით უფრო დააჩქარებს პროცესს, რომელსაც საზოგადოების რეალური დემოკრატიზაცია ჰქვია, და არა წინასწარი პათეტიკური პროგნოზები ქვეყნის მომავალ წყობაზე და საშობაო ნაძვის ხესავით მორთული 23 ნოემბრის მოვლენების პოლიტიკური თუ პოეტური ტერმინებით დეტერმინაციით მიღებული თვითკმაყოფილება.

3/12/2003

ბარამიძე სხვა თემასაც შეეხო – "მაესტროს'' დილეგში დამწყვრეული აღგზნებული "ნოსტრადამუსის" საოცარ წინასწარმეტყველებას 9 აპრილს "თბილისის მკვდარ ქალაქად"გადაქცევის შესახებ. სახელმწიფო მინისტრმა ძველი გამობრძმედილი რევოლიუცინერის მრისხანე თვალების ბრიალით განაცხადა, რომ ტრანსპორტისა და სახელმწიფო დაწესებულების გაჩერება სამშობლოს ღალატის ტოლფასია. მე პირადად უცნობის ადგილზე შიშისაგან სასწრაფდ გვირაბს გავთხრიდი და უკან მოუხედავად მოუსვამდი, სადმე, მაგალითად ანტალიაში და პოლიტიკურ თავსესაფარს მოვითხოვდი. მაგრამ უცნობი ჩემგან განსხვავებით გმირია და ვერ გაიქცევა, ძალიანაც რომ უნდოდეს.უკვე გვიანაა.

ევროპაში ინტეგრაციის მრისხანე სახელმწიფო მინისტრს. როგორც ჩანს არ ესმის, რომ უცნობის "მისტერიას" ქართულად გაფიცვა ჰქვია, რომლის უფლება ერთ ერთი ფუნდამეტალურია დემოკრატიულ საზოგადოებაში.

არა მგონია, სინდიკატების არ არსებობის პირობებში, მხოლოდ უცნობის მოულდნელმა სოციალურმა ენთუზიაზმმა ჩაანაცვლოს უზარმაზარი საორგანიზაციო სამუშაო, რაც საყოველთაო გაფიცვას სჭირდება, მით უმეტეს, ამ სიტყვაზე თავად უცნობსაც არ უფიქრია, როდესაც ინგა გრიგოლიასთან კომენტარები გააკეთა თავისი "გამოცხადების" ასახსნელად . სხვათაშორის არც თავად ქართული პოლიტიკური "ტელესივრცის" დივას მოსვლია აზრად, რომ უცნობმა თავისდაუნებურად ქართულ ცივილიზებურ სოციალური მოძრაობის, გაფიცვის ორგანიზების, და შესაბამისად ეროვნული სინდიკალისტური მოძრაობის საძირკველში პირველი კენჭი ჩააგდო, მართალია ფეხსაცმლის წვერის შემთხვევით წაკვრით, მაგრამ მაინც...

საფრანგეთში, განსაკუთრებით პარიზში გაფიცვებს ისეთი პათოლოგიურად ბანალური სახე აქვთ მიღებული, რომ ჩემი აზრით კოლეჯის მოსწავლეებიც კი უკეთ ერკვევიან ამ სიტყვის მნიშვნელობაში, ვიდრე ქართული პოლიტიკური ელიტა.

საქართველოს ევროპაში ინტეგრირების ხელმძღვანელ "მუშაკს", ეტყობა ამ გაფიცვების ორგანიზატორი დიდი სინდიკატები კრიმინალური დაჯგუფებები და მე–5 რესპუბლიკის მოღალატეები გონია.

მადლობა ღმერთს, რომ ბარამიძე არ არის საფრანგეთის სახელმწიფო მინისტრი, უგულავა კი პარიზის მერი, თორემ ალბათ ქალაქის ოცივე მერიის წინ, მოედანზე მუნიციპალურ უფასო გილიოტინებს აღმართავდნენ გაფიცვებსა და მანიფესტაციებში გენეტიკურად შეყვარებულ ფრანგთა დასასჯელად... ზურაბ წერეთლის გილიოტინებს რა თქმა უნდა...

ვფირობ, ზემოთ მოყვანილი მაგალითები საქართველოში კულტურული კრიზისის ბრალი უფროა, ვიდრე პლიტიკური, ან ეკონომიურის. მე ისეთ მარტივ საგნებზე ვსაუბრობ, რომ დარწმუნებული ვარ ბევრს ერიდება კიდეც საზოგადოებასთან ამ ანბანურ ჭესმარიტებებზე ხმის ამოღება, გონია, რომ რადგან თავად იცის, ეს საკმარისია. ქვეყნის კულტურული დონის ამაღლება კი არც ისე მნიშვნელოვან საკითხად მიაჩნია. რადგან თვლის, რომ ასეთი პატარა ერისათვის ისედაც საკმარისზე მეტი კულტურა გაგვაჩნია.

ჩვენ ხშირად ვლაპარაკობთ უკვე მიღწეულ კულტურულ წარმატებებზე და თითქმის არასოდეს მისაღწევზე... თუმცა, ვინ იცის, იქნებ ზგიერთი არც არის მის ამაღლებაში დაინტერესებული. იქნებ ანბანის პირველი ასოების ცოდნით თავისი უნიკალური როლის შენარჩუნებას ცდილობს საზოგადოებაში.

2.
მე არავითარ შემთხვევაში არ ვცდილობ ქართულ კულტურის აპოკალიპტური სურათის დახატვას.

საქართველოში მცხოვრებ და მსოფლიოში გაფანტულ ხელოვანთა ნაწილი ერთგულად ემსახურება, "მუზებს", რომლებსაც ვერანაირი ზარბაზნების გრუხუნი ვერ აჩუმებს. და მადლობა ღმერთს.

მათ, ჩემი სუბიექტური აზრით, უფრო მეტი დიპლომატიური როლი აქვთ ნათამაშები ვიდრე თავად ქართველ დიპლომატებს. მაგრამ კულტურა ქვანახშირ არ არის, რომ მხოლოდ საექსპორტო მოხმარებისათვის გჭირდებოდეს. ის პირველ რიგში თავად საქართველოს სჭირდება და აკლია. კულტურის სამინისტრო კი ტრადიციულად საგარეო საქმეთა სამინისტროს ერთ ერთ დეპარტამენტს უფრო წააგავს. არაფრით არ მოხერხდა მსოფლიოში დაქსაქსული ქართული კულტურული ენერგიის კონცენტრირება საქართველოსათვის სასარგებლოდ. ჩვენი კულტურული პოლიტიკა ან მხოლოდ "ექსპორტზეა" მიმართული ან უცხოელ ხელოვანების "მარკეტინგულად" გათვლილ ვოიაჟებზე ხაჭაპურის სამშობლოში, უფრო იშვიათად კი იმ მცირერიცხოვან დასავლეთში წარმატებულ ქართველ ხელოვანებზე, ვინც კულტურის სამინისტროს დახმარების გარეშეც მშვენივრად ახერხებს "კულტურული დიპლომატიის" როლის შესრულებას.

რამოდენიმე დღის წინ, ნინო და ილიკო სუხიშვილების ანსამბლის სპექტაკლი, ნიაზ დიასამიძის და 33ა ს გამოსვლა დარბაზ ბატაკლანში ჯგუფ LOJO სთან ერთად, ერთერთ ყველაზე ძველ არტ ბაზრობა სალონზე ART PARIS – შალვა ხახანაშვილის ორი ნამუშევრისა და ვერა ფაღავას ფერწერის

გამოფენა, თითქოს არც ისე ცოტაა ორი სამი კვირისათვის ისეთ ქალაქში,

როგორიც პარიზია. . ამას თუ კიდევ დავუმატებთ საფრანგეთისა და მსოფლიოს სხვა ქალაქებში გამართულ ღონისძიებებს ქართველების მონაწილეობით, ნათელი ხდება, არც ისე პატარა ქართული კულტურული ენერგია დაეხეტება აქეთ იქით მსოფლიოში, არა და რა მწირი და ერთფეროვანია ქართული კულტურული აფიშა.

ქართული კულტურის საერთაშორისო ფესტივალი პირველ რიგში საქართველოში უნდა ჩავატაროთ ხოლმე, ორ წელიწადში ერთხელ მაინც. .გარწმუნებთ ეს არანაკლებ, თუ არა ბევრად მეტ სარგებელს მოუტანს საქართველოს ვიდრე დრო და დრო უცხოელი არტისტებისათვის, მსახიობების, მომღერლების, ფოტოგრაფებისა თუ მწერლებისათვის კულინარულ შემეცნებითი მოგზაურობების ორგანიზება ხშირად საქართველოს კულტურის ისედაც მწირი ბიუჯეტის ხარჯზე.

ART PARIS დათვალიერებისას, ასევე 33ა ს მოსმენისას და სუხიშვილების ქართული ბალეტის ყურებისას, ვიფიქრე, რომ ქართველები ონტოლოგიურად არა ვართ ორთოდოქსები. შესაძლოა მთლად ფრანგებივით გაბედულები არ ვიყოთ, რომლებსაც არც ლუვრის ეზოში ბანალური შუშის პირამიდის დადგმის ეშინიათ და არც შუასაუკუნეების კვარტალ მარეში "გამოშიგნული" და '' ნაწლავებ გადმოყრილი'' პომპიდუს თანამედროვე ხელოვნების ცენტრის აგების. მაგრამ საკმარისად არტისტული სული გვაქვს იმისათვის, რომ ახალის შენება გავბედოთ ხოლმე დრო და დრო. ეიფელის კოშკი ჯერ არ აგვიგია, მაგრამ დიდი ინჟინრის ზღვარს გადასული არქიტექტურული ფანტაზმი ჩვენში აშკარად დევს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არც ოთარ იოსელიანი გვეყოლებოდა, არც რობერტ სტურუა ან გია ყანჩელი. სხვანაირად ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ ვეფხისტყაოსანიც არ დაიწერებოდა: ამ საკვირველ გენიალურ პოემაში, მოქმედება "საზღვარგარეთ'' ხდება. მოქმედი პირნი კი საერთოდ ბუდისტები და მუსულმანები არიან(ინდოელები და არაბები) თუმცა პოეტი იმ ეპოქისათვის საოცარი ტაქტიანი ეკუმენურობით, არც ერთ რელიგიას არ ახსენებს. პოემაში მხოლოდ ერთი "მაღალი" ღმერთია, და ბევრი ეშმაკი.
ბოლო წლებში ჩვენი სული ჩვენ თვითონვე ხელოვნურად დავამწყვრიეთ კულტურული ქსენოფობიის, ყოველივე უცხოს შიშის ნახევრად ღია საპყრობილეში. ყოველი მცირე გარღვევა ამ შიშში ჩემთვის ნამდვილი ბედნიერებაა. მხატვრული ცვლილებები სუხიშვილების კლასიკურ სპექტაკლებთან შედარებით, ლუვრის წინ აშენებული პირამიდასა არ იყს, შეიძლება მოგწონდეს ან არ მოგწონდეს, მაგრამ ფაქტია, რომ თუ არა ახლის კეთების სურვილი, დიდი ბებიისა და ბაბუის აჩრდილების მკაცრი მეთვალყურეობის ქვეშ დარჩენილი ანსამბლი დღეს უკვე მკვდარი იქნებოდა.

ქორეოგრაფიისა ბევრი არაფერი გამეგება, არც კოსტიუმების. მე მხოლოდ შემიძლია დავადასტურო ჩემი ჩათვლით პუბლიკის აღფრთოვანება და ჩემს ძველ შთაბეჭდილებებს შევადარო.

ადრე, ხანდახან თავი უცხოელი მაყურებლის როლში ჩამიყენებია და მიცდია კლასიკური ქართული ცეკვებით ჩამომეყალიბებინა აზრი ქართველების შესახებ. ხშირად მეჩვენებოდა, რომ მამაკაცები შიზოფრენიკები არიან, ქალები კი ცოტა გონება დაქვეითებული ყინულის არაფრის მაქნისი ბარბის მსგავსი თოჯინები. რომლებიც თეთრი უსიცოცხლო ფანტომებივით დასრიალებენ სცენაზე, ნერვიული დანებით მოჩხუბარი მამაკაცების გარემოცვაში. ვერაფრით ვხვდებოდი, რას იკლავდნენ თავს ამ გაშეშებული უემოციო ჩიხტიკოპიანი "ბარბის" თოჯინების გამო. საერთოდ ისიც კი გაუგებარი იყო, "უკონტაქტოდ" როგორ მრავლდებოდნენ ქართველები...
2 აპრილს კი, ქალაქ ანიერის არმან ბეჟარის თეატრში გაოცებული ვცდილობდი გამომეცნო, ქართველ ქალებს კაბები დაუმოკლდათ თუ ფეხები

დაუგრძელდათ? შვილიშვილებმა აშკარად სული შთაბერეს ბებიის და ბაბუის შექმნილ ყინულის მოცეკვავე თოჯინებს. ქალები არამარტო ქალებს დაემსგავსნენ., არამედ სწორედ(ღმერთო შემინდე ! ) ისეთი sexy – ი შტრიხები შეიძინეს, რომელიც გასაგებს ხდის მფრინავი მამაკაცების "შიზოფრენიასაც" და ქართველების გამრავლების ბანალურ ტენიკასაც. ამ შარმის შენიღბვა ქართველი ქალების მიმართ ჩადენილი "მორალური დანაშაული" მგონია.

რა თქმა უნდა საბჭოთა სახელმწიფო ანსამბლის კლასიკური დადგმები მართლაც ძალიან შთამბეჭდავი იყო, მაგრმ საბჭოთა კავშირი დიდი ხანია დაინგრა. მსოფლიო შეიცვალა. შეიცვალა გემოვნებაც– ფარიკაობისას ქალი მანდილს აღარ აგდებს. ბიჭები თავისით, მათ დაუხმარებლად ახერხებენ შერიგებას. კინტაური კი "პომადიანი ტრავესტების" შესრულებით, რაღაც თბილისურ ჰიპ ჰოპს დაემსგავსა ...

რამოდენიმე კოსტიუმის ვერც აზრი გავიგე და ვერც დანიშნულება. თუმცა არა მგონია ეს გადამწყვეტი იყოს სპექტაკლის შეფასებისას. არ ვფიქრობ, რომ კოსტიუმები წლების განმავლობაში უცვლელნი უნდა დარჩენილიყვნენ. ეს ცეკვები არ ეკუთვნის რაიმე დროში დაფიქსირებულ ეპოქას ან სოციალურ ჯგუფს . ადამიანებს ხან კარგად აცვიათ, ხან ცუდათ. ხან გრძელი კაბაბია მოდაში, ხან მოკლე...მე მგონი ქართველებს არასოდეს იმდენი არ უცეკვიათ რამდენიც 60–70 წლებში. როდესაც სუხიშვილების ანსაბლში მოხვედრაზე, სამედიცინო ინსტიტუტის არ იყოს, მთელი

საქართველო ოცნებობდა. ამ ქორეოგრქაფიის დიდი ნაწილი იმ ეპოქაშია შექმნილი და არა შუა საუკუნეებში. ამიტომ, პრინციპში ცეკვა ჯინსებშიც შეიძლება, ეს ცეკვები ისევეა ჩემი თაობის ორგანული ნაწილი, როგორც მეცხრამეტე საუკუნის ჩოხიანი და ჩიხტიკოპიანი ახალგაზრდებისა. ჩემი აზრით ამ ცვლილებებით, რომელიც როგორც ვიცი საქართველოში ბევრის აღიზიანებს, ნინო და ილია სუხიშვილებმა სიცოცხლე შეუნარჩუნეს 90 იან წლებში მორალურად დაბერებულ ვირტუოზულ საბჭოთა სახელმწიფო ანსამბლს, რომელიც დღემდე ნამდვილად ვერ მოაღწევდა თავისი

კლასიკური სახით. ბოლოს და ბოლოს ბითლზები დაიშალნენ გაცილებით უფრო მოკლე დროში. მარადიული ჯგუფები არ არსებობენ.

ასეა თუ ისე, სამწუხაროა, რომ, (მაგალითად) ამ თემაზე კამათის ნაცვლად პოლიტიკაზე კამათობს ქართული "არტ ელიტა"(ბოდიში გამოთქმისათვის), კიდევ უფრო სამწუხაროა, რომ "პოლიტ ელიტამ "თავისუფალ დროს ძერწვას მიჰყო ხელი და ზემოთ ნახსენები პოლიტიკით დაკავებული "არტ ელიტის" ნაცვლად ითითხნება საღებავებში, რომლის შერჩევა ვერაფრით ვერ ისწავლა, ისევე როგორც ძერწვა. ამის გამო დრო და დრო დაკომპლექსებული და გაბრაზებული უნიჭო ბავშვივით ისვრის აქეთ იქით საღებავებით სავსე ქილებს...განსაკუთრებით გაზაფხულობით, ყოველ 9 აპრილს. რომელსაც ბოლოს და ბოლოს ალბათ "გადატრიალების" საერთაშორისო დღეს დაარქმევენ და უქმედ გამოაცხადებენ.

ამ აბსოლიუტურად გაუგებარ კულტურულ–პოლიტიკურ ორგიაში წლები გავიდა. ქვეყანა ისევ უნიჭო ნახატს გავს, ცუდად დახატული სასაცილო პერსონაჟებით წვეტიანი მთების ფონზე.

P.S.
დღეს 5 აპრილს, კინორეჟისორ მიხეილ კობახიძეს 70 წელი შეუსრულდა, საღამოს 8 საათზე პარიზში კონოთეატრ Action Cristine ში მისი 6 პატარა მარგალიტის ჩვენება მოეწყო.
არ ვიცი ვინმეს თუ მოუვიდა აზრად თბილისში მსგავსი ჩვენების მოწყობა. ალბათ არა...ეტყობა დღევანდელი ქართული საზოგადოების კულტურული "შეკვეთა" უფრო მძაფრსუჟეტიანი სატელევიზიო დებატებია.
ქალაქის მერის ადგილზე რომ ვყოფილიყავი, მთაწმინდის ფერდობზე უზარმაზარ თეთრ ზეწარს გავფენდი და ელიას მთიდან გიგანტური კინოპროექტორით მიხეილ კობახიძის "მუსიკოსებს" გავუშვებდი .
რა თქმა უნდა ეს ისეთივე წარმოუდგენელია, როგორც ის, რომ მე ოდესმე რომელიმე ქალაქის მერი გავხდები .

ფილმის ფინალში, მიხეილ კობახიძის პერსონაჟის თავში, რომელშიც ზარბაზნების ქუხილის მეტი აღარაფერია, მკურნალობის შემდეგ ისევ "მუზები" ამღერდებიან, ალბათ გახსოვთ. ეს ორი სასაცილო კაცუნა თეთრ ფონზე... ისინი როგორც არასოდეს ისე აკლია გასაკუთრებით ამ დღეებში თბილისს და მთელ საქართველოს ...

პაატა ქურდაძე6 აპრილი 2009