დასავლეთის დისკრედიტაცია საქართველოში.

Make love, Not War !
უცნობი ჰიპი.ვუდსტოკი1969

"ჩვენ კი არა ვართ მაგრები,
თქვენა ხართ დასაჩაგრები "
კოტე ყუბანეიშვილი
შავ – თეთრი შავი თბილისი.
1993

საქართველოს მათრახით "ევოპიზაციამ", დასავლეთის მებაირაღეებად, რამდენიმე (D.T.) თვიან სტაჟ გამოვლილი, წვრილმანი ფუნქციონერის გამოცხადებამ, უფრო ადრე, პრეზიდენტ გამსახურდიას ნაწყენმა ჩოხოსანმა ნაწილმა, რელიგიურმა ფანატიზმმა და რამოდენიმე სხვა გარემოებამ, განსაკუთრებით კი გაცრუებულმა ყოვლად იდიოტურმა იმედებმა, შედეგად მოიტანა ის, რომ საქართველოში დასავლური იდეა დღითი დღე დისკრედიტირებული ხდება, შუა საუკუნეების შმორის სუნი უფრო და უფრო იგრძნობა, მონჯღრეული ფანჯრების გამოღება კი, გასანიავებლად, სულ უფრო ჭირს.

მე მეშინია, ეს სუნი კიდევ უფრო მძაფრი და აუტანელი არ გახდეს, რადგან ის საღად აზროვნების უნარს საბოლოოდ ჩაუკლავს, ჩვეენს დაბნეულ, "რევოლუციებით" ქრონიკულად დაკავებულ მოსახლეობასა და მის ევროპის "კონტრფაქტ" პოლიტიკურ ლიდერებს, რომლებსაც, უკვე , გელა ბაბლუანის ''13'' -ის პერსონაჟების მსგავსად, დღეს წარმოდგენა არა აქვთ, ხვალ, რომელი იგრძნობს კეფაზე მიდებულ რევოლვერის ცივი ლულის საბედისწერო წამიერ სიმხურვალეს.

1.
" ეროტიულ 1969 წელს", ჯონ ლენონმა და იოკო ონომ, თავიანთი თაფლობის თვის ერთი კვირა, ნახევრად შიშვლებმა, ბევრი კამერისა და ჟურნალისტის თანხლებით, ამსტერდამის "ჰილტონის" ნომერის "მშვიდობის საწოლში" გაატარეს (Bed-In for Peace) , ... ორი თვის შემდეგ, იგივე აქცია მონრეალის სასტუმრო "დედოფალ ელისაბედში" გაიმეორეს, სადაც სიმღერა კულტი Give Peace a Chance, ჩაწერეს. (მიეცით მშვიდობას შანსი).

ეს აქცია, 1965 წელს, ამერიკული კონტრკულტურის, მოგვიანებით კი, ბრიტანელი ინტელიგენციის ( პიტერ ბრუკის სპექტაკლი US) მიერ, ვიეტნამში პრეზიდენტ ჯონსონის პოლიტიკის მძაფრი კრიტიკის გამოძახილი გახლდათ – ერთი პოეტი – მუსიკოსის ანგაჟირება მშვიდობისათვის.

ბატონი უცნობი გაჩეჩილაძე, გაშიშვლებამდე ჯერ არ მისულა. საერთოდ, ღმერთმა დიდხანს აცოცხლოს, ლენონამდე სულ ცოტა, მარადიულობა უკლია. ჯერჯერობით, პირიქით, ისეთი შეფუთულია, თითქოს "მაესტრო – ჰილტონის" საკანი არ თბედოდეს. თანაც იმდენი ხატი და ლოცვა აქვს ''მისკოჩილი'' კედლებზე, რომ ერთი შეხედვით, სიყვარულზე და სექსზე, ან ძალიან ზოგადი წარმოდგენა უნდა ჰქონდეს, ან პირიქით, ძალიან ღრმა და ფეტიშისტური .

მე უფრო ამ უკანასკნელისაკენ ვიხრები, რადგან ჩვენი არა ეროტიული დროის ეს "უსიყვარულო," პოლიტიკური პორნოგრაფია, რომელსაც, დღის ნებისმიერ მონაკვეთში, თავისუფლად შეუძლია ყველა ასაკისა და ფსიქიკის ქართველმა თვალი ადევნოს, თავისი ''კონტრ კულტურულობით" ბევრად ცილდება აბრეშუმის პიჟამებში გამოწყობილ ლენონების "მიამიტი" წყვილის ერთ დროს, შოკის მომგვრელ თაფლობის თვეს.

პრინციპში, ბატონი უცნობი გაჩეჩილაძე, ასეა თუ ისე , არტისტია, და რასაც უნდა იმას გააკეთებს, მით უმეტეს თუ ტელე არხი, ასეთ პრომო – შესაძლებლობას აძლევს. ყველაზე სალაღობო ის არის, რომ ეროვნულად ''სწორად მოაზროვნე'' ქართველთა ყველა გზა, დღეს მასთან მიდის, თანაც,ამ წმინდა "გზებისა და ბილიკების განმზადება, მოსწორება" – მოასფალტებაში, მისკენ მიმავალ პილიგრიმთა დიდ ნაწილს, მნიშვნელოვანი ამაგი აქვს... ამიტომაც მიაბიჯებენ ჯიბეებში ხელებჩაწყობილი ექს ვარდისფერები, წითლები თუ შავები ..."მაიაკოვსკისეული" ფართო და ამაყი ნაბიჯებით , ასევე ჯიბეებში ხელებ ჩაწყობილ უცნობ – ბუდასთან, ქართული უნიკალური ჭეშმარიტების დასადგენად. იმ ჭეშმარიტების, რომელიც თავისი არსებობის ათასწლეულების მანძილზე "სამშობლოზე ვერაფრით ვერ ამაღლდა'', ამიტომაც ვერც მათი ჯიბეებში ხელებ ჩაწყობილი პოპ – ღმერთი იძლევა გასაგებ განმარტებებს, რადგან სამშობლოზე ამაღლებას ვერ ბედავს, იქნებ ცელ მომარჯვებული პირველი ექს პირველი ქალბატონის ( ანუ "ქართულად", ექს პირველი "ლეიდის") ეშინია, ვინ იცის...

ღმერთი კი, ანუ აბსოლუტური ჭეშმარიტება, ყველაზე მაღალია, ასე არ არის? ამიტომ დავბოდიალობთ თავგზა აბნეულნი, ღმერთსა და სამშობლოს შორის, ხან ზვიადს გადავაწყდებით ხოლმე, ხან მიშას, ხანაც ... უცნობს , ჩვენ მათ, ღმერთებივით და მონარქებივით, სახელით მოვიხსენიებთ და შენობით მივმართავთ, ჩვენ ისინი საკუთარი მეფეებივით და სხვისი ღმერთებივით გვძულს. თითოეულ მათგანში ყველა დანარჩენ იმედთან ერთად ცივილიზებური სამყაროს, ანუ ევროპის სახეს ვხედავთ... და ყოველი მათგანი, ამ იმედს ''ჯოჯოხეთის კარიბჭესთან გვატოვებინებს", რომელთანაც, როგორც აღმოჩნდა, საქართველოს ყველა გზასა და ბილიკს, აუცდენლად მივყევართ, ისევე, როგორც უცნობის საკნის ტელე –კარებთან, რომელსაც მისტიური ტვ ცერბერი, ვინმე ბუდუ დარაჯობს. ის, ჩემი აზრით, ულვაშებიანი და ძალიან კეთილი უნდა იყოს...ულვაშებიანი იმიტომ, რომ, როგორც ჩვენი საერთო ამხანაგის, სტალინის მაგალითიდან ვიცით, ულვაშებიანი ცერბერები კეთილები არიან.

მე ვფიქრობ, ეს კეთილი ცერბერი – ბუდუ , საქართველოს უმანკოებას დარაჯობს , თუმცა, მთვრალი "სტოროჟივით", თუ " მამაშასავით" შიგნით შესვლაზე უარს არავის ეუბნება – იქ კი, მათ მოუთმენლად ელის, თბილად ჩაცმული, ჯიბეებში ხელებ ჩაწყობილი უცნობი ბუდა, გაშლილი ლოგინი და განსაცვიფრებელი სიბრძნე. მაგალითად, ...მართლმადიდებლობა ინტიმია!.. თუ გაგეხსნა... (26.02.2008)

ადრე, გამუდმებით მინდოდა ერთად ერთი კითხვა დამესვა, მისთვის და ზოგიერთი მისი სტუმრისათვის – როგორ მოხვდნენ 21 საუკუნეში? ამ ფსიქოდელიურმა სიბრძნემ კი მიმახვედრა – ეტყობა გაეხსნათ, და დროს აცდნენ, მეფე ფარნავაზის ნაცვლად, პირდაპირ პრეზიდენტ სააკაშვილთან ამოყვეს თავი. რომლის კარზეც, უამრავი მათსავით დროსა და გზას აცდენილი თანამემამულე დახვდათ, ზოგიერთი მომავლიდანაც კი, მაგალითად ანტენებიანი გივი თარგამაძე, რომელმაც ყველაფერი იცის.

2.
ტრადიციულად, საქართველოში ,"დასავლეთის ცივილიზებური ქვეყნების" შესახებ მითის ზუსტად იმდენი ვერსია არსებობს , რამდენიც პოლიტიკაში დასაქმებული მრავალრიცხოვანი მოყვარული და უამრავი უსაქმური ექსპერტი. თუ ამას, ზაფხულობით სამშობლოში დასასვენებლად ჩამოსულ ჩემნაირ "საბუდარელ ჭაბუკებსა და ასულებს", მათ უზარმაზარ "ტრაგიკულ – ემიგრანტულ" გამოცდილებას დავუმატებთ, გამოვა, რომ შუა საუკუნეების ევროპულ სტილში განსვენებული ყოფილი პრემიერისა არ იყოს, ქართველები, მართლაც, სულ ცოტა, "მაშასადამე" ევროპელები ვყოფილვართ...მხოლოდ, დასავლური იდეის ბნელ ლაბირინთებში, ცბიერი ამერიკელი "სიონისტი" კუბრიკის მიერ გზა აბნეულნი, რომლებსაც უკან, ნაჯახ შემართული, დაკოჭლებული და შეშლილი, ჯეკ ნიკოლსონად ტრანსფორმირებული რუსი რასკოლნიკოვი მოგვდევს...

2007 წლის 7 ნოემბერი. ხელისუფლება ამტკიცებს, რომ ყველა ევროპულ ცივილიზებურ დემოკრატიულ ქვეყანაში, სწორედ ასე ექცევიან საზოგადოებრივი წესრიგის დამრღვევ მანიფესტანტებს. განსაკუთრებით იშველიებენ პარიზის გარეუბნელი პირომანი ხულიგნების ცემა ტყეპას. მათ სარკოზიმ ერთხელ,, ბინძური გარეწრები, " (Racaille) უწოდა და პრესამ ორი წლის თავზე ამ ჟარგონის ხმარების გამო კინაღამ წყალში ჩაუყარა პრეზიდენტობისათვის ამდენი ხნის ციბრუტივით ტრიალი. თუმცა, ეს მხოლოდ დეტალია, ჩვენი ცეროდენა პრეზიდენტის მოღვაწეობიდან, რომლითაც საქართველოში არავინ დაინტერესებულა, რადგან "მხატვრული სიტყვის კლოუნების" ნაკლებობას, ქართული პოლიტ – ცირკის არენა ნამდვილად არ განიცდის. მადლობა ღმერთს, ჩვენი ენა, ჩვენივე და, ოჯახურ გაუგებრობაში მოხვედრილი რამდენიმე უცხოელის მეტს, არავის ესმის, თორემ პუტინის ფრთიანი "Мочить в сортирах" , სასაცილოდ არავის ეყოფოდა.

2007 წლის ისევ 7 ნოემბერი. გალახული ოპოზიცია ამტკიცებს, რომ ევროპულ ცივილიზებურ ქვეყნებში მანიფესტანტებს ასე არა ადამიანურად არ ცემენ, არ ესვრიან რეზინის ტყვიებს, არ წამლავენ და ა.შ... არგუმენტად, მათაც სარკოზის იგივე "გარეწრები" მოჰყავთ, რომლებმაც ქართული სანთლებ ანთებული, ასი ათასიანი მასისაგან განსხვავებით, პრადასა და ჰერმესის ბუტიკებს ერთი ვიტრინაც არ შეარჩინეს. ოპოზიცია განსაკუთრებული სიამაყით აღნიშნავდა, რომ ქართველი მანიფესტანტების უაღრესად დიდი მოაქლქაეობრივი კულტურით განცვიფრებული დასავლეთი, და განსაკუთრებით ფრანგები, გაუთავებლად ლაპარაკობენ "ჩვენს რაინდულ თავშეკავებაზე და ხელისუფლების სიმხეცეზე"... თითქოს პრეზიდენტი სააკაშვილი, ჩვენსავით ქართველი კი არა, კინგ კონგი იყოს, ხოლო მისი მინისტრები პრეისტორიული T.REX ბი და ხახა დაფჩენილი მფრინავი ხვლიკები.

მერე ტვ ''იმედის'' დაარბევა. განცვიფრებული და შეშინებული ყოფილი ტელე, და დღევანდელი პოლიტ ვარსკვლავის, გიორგი თარგამაძის ოდნავ შესამჩნევად აკანკალებული ფინალური სიმშვიდე. ჩაბნელებული ეკრანი, არხის ლოგოთი... ეს კადრები ალბათ სამუდამოდ, და სამართლიანად შევა ქართულ მედიისა და დემოკრატიის ქრესტომათიაში. მოლოდ ეჭვი მეპარება, რომ მარადიულ დილემას, ექცევიან თუ არა ევროპაში თავისუფალ მედიას, იმედის მსგავსად, რომელიც რამოდენიმე წლის წინ რუსთავი 2 ის Live – რევოლუციის პლაგიატს ახორციელებდა, ვერავინ ამოხსნის, მათ შორის ვერც თავად თარგამაძე, რომელიც, როგორც ჩანს, სწორედ ამის გასაგებად პოლიტიკას დაუბრუნდა. თუმცა, ჩემი აზრით, სიმართლის დასადგენად, წლების განმავლობაში, პარლამენტარის პულტზე ბევრად გამოსადეგი და მძლავრი იარაღი ეჭირა ხელში.

საჭირო მომენტში კი, ერთი დამადასტურებელი რეპორტაჟიც არ აღმოაჩნდა, გადაცემის დიდ არქივში, რომელიც რეალურად ასახავდა, თუ რა ხდება, სინამდვილეში დასავლეთში, ანალოგიური სიტუაციებისას.

გადაცემის მაღალ რეიტინგიან ავტორს, მთელ მსოფლიოში დაქსასული ჟურნალისტები, სწორი მიმართულებით რომ მიემართა, მაგალითად გაერკვია , საქართველოს პარლამენტის მიერ მიღებული შრომის კანონი, მართლაც ევროპაში საუკეთესო იყო, როგორც პრეზიდენტი ირწმუნებოდა, თუ არა? გორი მართლა ბადენ ბადენია? ქუთაისის საავადმყოფო მართლა თუ ჯობდა, (რატომღაც) ლიონისას? ხოლო ქობულეთის კარუსელები ევრო დისნეისას?... მასთან ერთად მისი მრავალ რიცხოვანი მაყურებელიც ბევრ სასარგებლოს შეიტყობდა "დემოკრატიულ ცივილიზებულ" ქვეყნებზე, დასავლეთის სახედ არ აღიქვამდა ნადირაძესა და ბოკერიას, და მათ, "ცივილურ" უტიფარ ტყუილებზე პასუხს ძალიან მარტივად გასცემდა. ბოლოს და ბოლოს ამ ყბად აღებული სარკოზის პირომანი "გარეწრების" ამბავს მაინც დაადგენდა. იმას მაინც შეიტყობდა, რომ მანიფესტანტებს კონკრეტული მოთხოვნები აქვთ ხოლმე და არა პრეზიდენტის, ან პარლამენტის შეცვლა. გარეუბნელი "ანარქისტი" პირომანების მოთხოვნები კი,პრინციპში დღემდე ვერავინ გაიგო, იმ მარტივი მიზეზის გამო, რომ მათ ტვინიც კი არ ყოფნით პოლიტიკური ან სოციალური მოთხოვნებისათვის

პარიზის სილამაზით აღფრთოვანებულ რეპორტიორთა ინგლისურად მოსაუბრე ჯგუფს, სენ ჟერმენის პოეტურ ბულვარზე კი არა, გადამწვარ გარეუბნებში, სენ დენისა და კლიშიში გაუშვებდა, სადაც მთელი მსოფლიოს ჟურნალისტები ღამეებს ათენებდნენ, თუნდაც ერთი "მხურვალე" კადრისა და ინტერვიუს მოსაპოვებლად. შეთავსებით რევილუციონერი ქართველი ჟურნალისტები კი, ამასობაში, სენის სანაპიროზე, გაკვირვებულ ანტიკვარ ქალთან იმას არკვევდნენ, მეზობელ სადარბაზოში ჟაკ შირაკი რომ გადმოვა პრეზიდენტობის ვადის გასვლის შემდეგ საცხოვრებლად (საიდან გაიგეს, ამ არეულობაში), არ ღელავთო? რაზედაც პასუხად ''მეტად საჭირო'' ინფორმაცია მიიღეს; როგორც აღმოჩნდა ამ ქალბატონს უკვე იმდენი სახელოვანი მეზობელი ჰყავს, მაგალითად ჟისკარ დე სტერნი და ჟან პოლ ბელმონდო, რომ შირაკის გადმოსვლაზე მაინცა და მაინც ბევრი არ უფიქრია. ძალიან რომ ჩაძიებოდნენ, იქნებ, ეს ანტიკვარი ქალბატონი, მემარცხენეც კი აღმოჩენილიყო, რომელსაც ქალბატონი და ბატონი შირაკები, სულაც არ ეპიტნავება... მარცხენა სანაპიროს ტროცკისტ – ბურჟუაზიისას რას გაიგებ...

მაგრამ ამ ჩაძიებისათვის, სულ ცოტა, ის მაინც უნდა ცოდნოდათ, რას ნიშნავს მარცხენა და მარჯვენა ფლანგი, პოლიტიკაში. ამის შესახებ საკვირველმა ქართულმა უიდეოლოგიო პარტიებმაც კი, ფიქრი სულ ეხლახანს დაიწყეს...თუმცა, მე რომ მკითხოთ, თითქმის ყველა, მმართველი ნაციონალებით დაწყებული, უმართავი ლეიბორისტებით დამთავრებული, ულტრა მემარჯვენეებს უფრო გვანან და რატომ, ამით, შალვა ნათელაშვილში "უიმედოდ შეყვარებული" ინგა გრიგოლია, ერთხელ მაინც რომ დაინტერესებულიყო, მერწმუნეთ, აუცილებლად წაადგებოდა მასაც , და პოლიტიკურად "არშემდგარ " საბრალო ქართველ ტელე საზოგადოებასაც.

არანაკლებ გასაკვირია, ხელისუფლების მომხრე ჟურნალისტთა სიბეცეც. რომლებსაც არანაკლებად ჭკვიანურად შეეძლოდ გამოეყენებინათ ეს მანიფესტაციები, თავიანთი დაბალი ხარისხის პროპაგანდაში, მაგალითად ეჩვენებინათ, რომ იგივე იმ ასიათასობით მანიფესტანტს საფრანგეთში, მიუხედავად ამხელა ხმაურისა, არასოდეს მოუთხოვიათ არც პრეზიდენტის შეცვლა და არც პარლამენტისა. მათთვისაც რთული გასაგებია, როგორც ჩანს, რომ მანიფესტაცია დასავლეთში, ძირითადად "სამუშაო" პროცესია, და არა სისხლიანი თუ ხავერდოვანი რევოლიუცია.

ამ ჟურნალისტებისათვის, როგორც ჩანს მაშინდელი მთავარი იდეოლოგის, კიდევ ერთი ევროპის სახის, მაია ნადირაძის ზიზღ ნარევი "უკომენტარო"ახსნა–განმარტებები უფრო მნიშვნელოვანი იყო. სხვა ევროპის სახეებმა, ამ უკანასკნელივით, ხალხის განათლებაში თავიანთი როლი შეასრულეს და უკვალოდ გაქრნენ, როგორ ამბობენ, ბიზნესს დაუბრუნდნენ(?!). სამაგიეროდ საქართველოს მოსახლეობის დიდ ნაწილში, უკვე კარგად ჩამოყალიბებული უარყოფითი წარმოდგენა შეიქმნა ამ "ცრუ ევროპელების" წყალობით დასავლეთის წინააღმდეგ. და რომ არა ერთმორწმუნე რუსების მანიაკალური ბრიყვული სისასტიკე გასულ აგვისტოში, ვინ იცის, იქნებ ჩვენივე ხელით მიგვერთმია ბატიუშკა პუტინისათვის ჩვენი საცოდავი დაღლილი საქართველო.

ნებით თუ უნებლიეთ, ბრძოლა, "ჩვენი მეგობრი" დასავლეთის წინააღმდეგ დღეს კიდევ უფრო დიდი წარმატებით მიმდინარეობს. ტრადიციულ საყვედურებს დაემატა ღალატი , ზოგიერთი საერთასორისო ორგანიზაციის ''არაკეთილსინდისიერება'' თუ ''არასერიოზულობა".აგრეთვე დასავლური მედიის კორუმპირებულობა, რომელსაც რუსეთი უამრავ ფულს უხდის ანტიქართული სტატიებისა და რეპორტაჟებისატვის. ამის შესახებ ამას წინათ პრეზიდენტმაც კი განაცხადა, ნიუ იორკ თაიმსზე მინიშნებით, რომ "მედია მოსყიდული მარტო საქართველოში კი არ არის"...

მე მესმის, რომ ერთად ერთი მოუსყიდავი მედია საშუალება მსოფლიოში "რუსთავი 2" –ია, მაგრამ, მაინც გადაჭარბებულად მიმაჩნია, ''ჩვენი ამერიკელი მეგობრების" კეთილ სინდისიერებაში ასეთი მძაფრი ეჭვის შეტანა, მით უმეტეს, რომ იგივე ჟურნალს უამრავი სტატია აქვს გამოქვეყნებული ჩვენს სასარგებლოდ, და ამ ლოგიკით, იქნებ ჩვენ უფრო "წარმატებით ვვაჭრობთ" ნიუ იორკ თაიმსთან, ვიდრე რუსები: პუბლიკაცია, ჩვენი სამხედრო შეცდომების შესახებ, რა მოსატანია ის რისხვასთან, რაც ამ ჟურნალმა, და საერთოდ ამერიკულმა პრესამ რუსეთს დაატეხა თავს, აგვისტოს ომის გამო.

3.
რვა საუკუნე გავიდა მას შემდეგ, რაც შევიტყვეთ, რომ "გრძელი სიტყვა მოკლედ ითქმის"... ვერაფრით გამიგია, რას ატარებენ შიგნით ამ სიგრძეს, ქართველი პოლიტიკოსები( სათქმელზე ვლაპარაკობ, რა თქმა უნდა."პუტ ინ" ის არ იყოს, სხვანაირად არ გამიგოთ ) და მათი ''გრუპი'' – ექსპერტები, რომ ათი წელია ვერ ამოიღეს. ან რა აინტერესებს, რის მოსმენას ელოდება ისეთს, ინგა გრიგოლია შალვა ნათელაშვილისაგან და გივი თარგამაძისგან, რომ ამდენი წელია სულს ხდის, მათაც და ხალხსაც. ამდენ დროს ჭკვიანი ადამიანი, ემანუელ კანტისთვისაც ძნელად გაიმეტებდა.

რა თქმა უნდა, ქლბატონი გრიგოლია იტყვის, რომ ეს საზოგადოების შეკვეთაა, ანუ ადამიანურ ენაზე, ხალხს ეს აინტერესებს. რაც, პრინციპში სიმართლეა, მხოლოდ ერთი დეტალის გათვალისწინებით, ხალხს აინტერესებს ის, რაც გრიგოლიას აინტერესებს, ეს კი ჩემი აზრით, უკვე, ერთგვარი ეკრანიდან გავრცელებული პოლიტიკური ხარაკირის ეპიდემიაა, რომელსაც სისტემატიურად გვიჩვენებენ Live ში ქართველი პოლიტ – ვარსკვლავები .

არ ვიცი, რას ეძახიან მედიის თავისუფლებას. ეს, ეტყობა საქართველოში," ასავალ დასავალის" მკითხველს უკეთ ესმის, ვიდრე მე "ლე მონდ"–ისას საფრანგეთში, რომელსაც, ამ ქართული გამოცემის ნებისმიერი პუბლიკაციის ანალოგიურის გამოქვეყნებისათვის, ან სასამართლოსგან დაწესებული ჯარიმები გააკოტრდებდა, ან მკითხველის დაკარგვა, რადგან მსგავსი უხამსი, თუნდაც ნაწილობრივი, ან გნებავთ სრული გულახდილობა სწორედ პორნოგრაფიულ გულახდილობას გავს, და ეს სულ ცოტა, ძალიან ცუდი გემოვნებაა – რაც ჩემი აზრით, ყველა ჩვენი პოლიტ უბედურების ერთ ერთი მთავარი მიზეზია.

სწორედ მედია რყვინს ჩვენს ინფანტილურ პოლიტ – სიმბოლოებს, ისინი ზუსტად იმას იმეორებენ, რასაც მათ საზოგადოება თხოვს მოციქული – ჟურნალისტების ოქროს პირით, რომლებიც ისე უცოდველი მიამიტობით ასრულებენ ამ შუამავლის თუ პილატეს როლს, გეგონება, ერთ ერთ მათგანს მაინც ეყო, ოდესმე ელეგანტურობა თუ არა, პროფესიული თავმოყვარეობა მაინც, რომ ყველა რანგისა და ფლანგის პოლიტიკოსის მდაბიური და ამაზრზენი გამოხტომები გაეშარჟებინა , და საზოგადოებამდე, ბრიყვული სერიოზულობით არ მიეტანა.

საფრანგეთში ვინც ნამყოფია დამეთანხმება, აივნებიდან და ფანჯრებიდან გაფენილ სარეცხს ვერსად ნახავთ, და ეს არა იმიტომ, რომ აქ ხალხი საცვლებს არ რეცხავს. სხვა და ხვა მიზეზების გარდა, იმიტომაც, რომ ამაზე ჯარიმაა.

ეს ჩემზე უკეთ, უდავოდ დასავლეთის სახეს, ქალბატონ სალომე ზურაბიშვილს მოეხსენება, თუმცა როგორც პოლიტიკოსს შეფერის, "სხვისი" სარეცხის თემაზე მედიის გადამტერების შიშით ხმას არ იღებს. კავკასია ტვ ის "ბარიერში" მან საკმაოდ კარგად, დიპლომატიური ცივსისხლიანობოთ მოახდინა მონაწილეთა ისეთ შედევრების იგნორირება, როგორიც მაგალითად, ამ გადაცემის უცვლელი ექპერტის, კიდევ ერთი აშკარად ევროპული სახის მატარებელი, ბატონი ანდრო ბარნოვის მიერ გამოთქმული ხედვა გახლდათ, იმის შესახებ, რომ პოლიტიკურ ბრძოლას, მასში მონაწილეთა ხელში რესურსების რაოდენობა განსაზღვრავს. მაგალითად, როგორც ექსპერტმა სერიოზულად განმარტა, ირლანდიული ორგანიზაცია ,,ირას" ტერორისტი წევრები ამერიკაში ჩადიან, და ადგილობრივ ირლანდიელ ბიზნესმენებს, ბარების პატრონებს ფულს თხოვენ. უარის შემთხვევაში ძალასაც კი იყენებენ...მეტი დამაჯერებლობისთვის ექსპერტმა დასძინა, ეს წიგნებში წერიაო... ეტყობა ამ დღეებში ამერიკული ფილმი... ნახა აჭარის ტელევიზიით. ისე კი ერჩივნა ამერიკელი სინდიკალისტების შესახებ ენახა რამე (არის ერთი ესეთი ფილმი, სტალონეს მონაწილეობით), და მიხვდებოდა, რომ რეალური ბერკეტები დასავლეთში, სინდიკატებს (პროფკავშირებს) უჭირავთ, მანიფესტაციებს პოლიტიკური პარტიები კი არა, სწორედ ისინი აწყობენ... პარტიები კი მხოლოდ უერთდებიან. ისინი ყველაზე მძლავრ პოლიტიკურ და სოციალურ იარაღს – საზოგადოების სოლიდარობას აკონტროლებენ. დიახ, სოლიდარობას, რომლის ნასახიც კი არ არსებობობს საქართველოში, და ამიტომ ხელისუფლებაზე ზეწოლის ერთად ერთი ბერკეტი შიმშილობა, და "მშვიდობიანი" რევოლიუციის წინასწარმეტყველებაა. 21–ე საუკუნის საქართველოში, ვერავინ მოახერხა, სოციალური და პოლიტიკური მოძრაობის ყველაზე მძლავრი ბერკეტის, – გაფიცვების გამოყენება. და არა იმიტომ, რომ საქართველოში, როგორც ციფრები გვეუბნებიან, არ არსებობს დიდი და სერიოზული ინდუსტრია ან სატრანსპორტო ქსელი, უბრალოდ ამაზე ფიქრისათვის ჩვენმა პოლიტიკოსებმა და ინტელექტუალებმა , განსაკუთრებით მათმა "პროდასავლურმა" ნაწილმა, ჯერ ვერ მოიცალა.

როდესაც საზოგადოებრივი არხიდან უამრავი თანამშრომელი გაანთავისუფლეს, იმ მოტივით, რომ ამას ევროპული სტანდარტები ითვალისწინებს, ან, როდესაც ნახევარი უნივერსტიტეტი უმუშევარი დატოვეს, , სამსახურში დარჩენილებს, არ გასჩენიათ სურვილი კოლეგებისათვის სოლიდარობის გამოცხადებისა...იმიტომ რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში, არც უმუშევრად დარჩენილები გაიფიცებოდნენ, პირველთა სამუშაო ადგილების გადასარჩენათ. უმუშევრად დარჩენილებმა და მათმა გულშემატკივრებმაც, ყველაფერი ისევ ევროპას დააბრალეს, ძალიან ბევრი ილაპარაკეს – ყოველი ეროვნულის მიზანდასახულ მოსპობაზე, დასავლეთის ფასეულობების ხელოვნურ დანერგვაზე. რასაც მე ყოველთვის სკეპტიკურად ვუყურებდი, ერთი მარტივი მიზეზის გამო – მთავარი ევროპული ფასეულობა, ადამიანებს შორის სოლიდარობაა, და საქართველო, რომელიმაც ეს ვერ მიიღო, უფრო რთულ, კულტურულ, თუ საგანმანათლებლო ფასეულობებს, ვერაფრით ვერ მიიღებს: სორბონის უნივერსიტეტიდან კი არა, ჩემი 13 წლის შვილების კოლეჯიდან, დარაჯიც რომ გააგდონ, მასწავლებელზე არაფერს ვამბობ, მეორე დღიდან უკლებლივ ყველა პედაგოგი და მოსწავლე გაფიცული იქნება, და მადლობა უნდა თქვას განათლების სამინისტრომ, თუ ამ მოძრაობას სხვა სკოლებიც არ შეუერთდა, და იმ მასობრივ არეულობაში არ გადაიზარდა, რომელსაც ასეთი წარმატებით იყენებენ ჩვენი ჟურნალისტები, თავიანთ რომანტიულ რეპორტაჟ –არდადეგებში, პარიზიდან, თუ ევროპის სხვა ქალაქებიდან...

საქართველოში კი, "საცოდავი მოხუცი "პროფესორები იმდენ ხანს იდგნენ აცრემლებულნი უნივერსიტეტის ბაღში, თავიანთი ახალგაზრდა კოლეგებისაგან ნუგეშის მოლოდინში, სანამ, ბოლოს ვარაზისხევში ქვების შეგროვება და სროლა არ დაიწყეს "აკადემიური მარტოობისაგან" გაგიჟებულებმა. და ეს ყველაფერი დასავლური ცივილიზაციის მორიგ სახეს, "ვინმე'' ხუბუას, და განსაკუთრებით ყველაზე გამოჩენილ ქართველ სანტექნიკოს ლომაიას დაბრალდა... აკაკის, ვაჟას, გალაქტიონისა და განსაკუთრებთ გამსახურდიების – "ანტიმართმადიდებელ მტრებს"!...

ნუთუ ძნელი მისახვედრია, რომ ხუბუა, მხოლოდ ერთი ხუბუაა, და მეტი არაფერი... სამაგიეროდ, უნივერსიტეტში ასობით დარჩენილნი, იუდები არიან , სოლიდარობის გრძნობამ, სწორედ ის ევროპული ცივილიზაცია შექმნა , რომელისგანაც ჩვენ ასე უიმედოდ შორს დავრჩებით, სანამ არ მივხვდებით განსხვავებას მეგობრობასა და ამ სოლიდარობას შორის. კლანურობასა, და მოქალაქეობას შორის.

ეპილოგიჯორჯისა და უსამას როლების განაწილება, ქართულ საგარეო, თუ შიდა პოლიტ – პორნოგრაფიაში თქვენთვის მომინდვია.

მე, სჯობს "ხელებს დავიბან" და ახალ აღთქმას ჩავუჯდები, რომ მისი სახელით, კიდევ ვინმემ, რამე არ მომატყუოს.

Paata KOURDADZE. 27 février 2007

დიდი კულტურული რევოლიუცია, თუ ''დაინვალიდებული'' ქართული კულტურა?

საფრანგეთში მივლინებისას,საქართველოს ახალმა კულტურის მინისტრმა, აქაურ ეგრეთ წოდებულ "კულტურის მოღვაწეებს" საკმაოდ საფუძვლიანად აგვიხსნა კულტურის სტრატეგიული მნიშვნელობა, მხოლოდ რომელის არ დაუზუსტებია. ალბათ არც გაემტყუნება. რას ვეძახით ქართველები კულტურას, არც ისე ადვილი დასადგენია.

1.მე ვიცი, რომ ჭიდაობა და კალათბურთი სპორტია, ბაგრატის ტაძრის რესტავრაცია კი ძეგლთა დაცვა, აი რა არის კულტურა, კი, რომ გაგვერკვია, იქნებ, ამ საკვირველი თანამდებობის პორთფელის მრავალრიცხოვან ექს მფლობელებს,დღევანდელ საქართველოში ამ დარგის დიდი კრიზისის გამო, ცოტა პასუხისმგებლობა ეგრძნოთ... თორემ გამოდის, რომ გასაგები მიზეზების გამო, პასუხი შეგვიძლია ყველას მოვთხოვოთ– განათლების, შინაგან და საგარეო საქმეთა მინისტრებს.... კულტურის მინისტრებს კი, გაუგებარი მიზეზის გამო, არაფერს ვთხოვთ. რადგან, ამ დარგს სერიოზულად არავინ განიხილავს. ჩვენ ის მხოლოდ რევოლიუციების, არჩევნებისა და მათი მოლოდინის დროს გვახსენდება.
ქართული ტვ საინფორმაციო გამოშვებებში, სპორტის შემდეგ,''სამადლოდ'' დამატებულ რეპორტაჟებს თუ დავუჯერებთ, კულტურა რაღაც , მის ბრაზილიის სილამაზის კონკურსის, ევროვიზიის, ჯეოსტარისა და ქართველ მრავალრიცხოვან მოდელიორ სტილისტთა დეფილეებს შორის გაჩხერილი რაღაც ბრჭყვიალა, გაურკვეველი, მაგრამ "ელიტარული" ცნებაა.

ამ სიტყვის უამრავი ლექსიკონური განმარტებიდან, შევჩერდეთ იუნესკოს, მსოფლიოს ოფიციალური კულტურული მექის განმარტებაზე:
"თავისი ყველაზე ფართო გაგებით, კულტურა, დღეს, შეიძლება მიჩნეულ იქნას როგორც გნმასხვავებელ ნიშანთა ერთობლიობა, სულიერისა და მატერიალურის, ინტელექტუალურისა და ემოციონალურის, რომელიც ახასიათებს საზოგადოებას, ან სოციალურ ჯგუფს. იგი მოიცავს ხელოვნებას, ლიტერატურას, ცხოვრების წესს, ადამიანის ფუნდამეტალურ უფლებებს, ფასეულობათა სისტემას, ტრადიციებს, რწმენას."

როგორც განმარტებიდან ჩანს, კულტურას გაცილებით მეტი მნიშვნელობა აქვს, ვიდრე ეს შეიძლება პოლიტიკური შიზოფრენიით დაავადებულ ქართველებს გვეჩვენებოდეს. სამწუხაროდ, მიუხედავად, თუნდაც ახალი მინისტრის მიერ კულტურის ფრონტის ხაზად გადაქცევის ინციატივისა, განსაკუთრებული ბრძოლის ჟინი მაინცა და მაინც, არავის ეტყობა, მათ შორის არც პრეზიდენტს, რომელსაც გასულ კვირაში პარლამენტში გამოსვლისას გაკვრითაც არ უხსენებია ეს "სტრატეგიული დარგი". სხვათა შორის 2005 წლიდან მოყოლებული, მის ვერც ერთ საპარლამენტო ანგარიშში ვერ იპოვით ერთ სიტყვას კი, კულტურის შესახებ ( http://www.civil.ge/geo/article.php?id=20541 ) .
ყველაზე სამწუხარო ის არის, რომ კულტურა, დეპუტატებსაც არ გახსენებიათ მწვავე დებატებისას: არც სამთავრობო Best of - ს, და არც სევდიან ოპოზიციას, რომ აღარაფერი ვთქვათ მრავალრიცხოვან არასაპარლამენტო მარადიულ რევოლიუციონერ ბელადებზე. უფრო მეტიც, როგორც ჩანს, თავად კულტურის მოღვაწენიც არ თვლიან ამ თემაზე ლაპარაკს აქტუალურად, მათაც პოლიტიკაზე ურჩევნიათ კომენტარების კეთება. საბოლოოდ კი, ყოველივე ეს, სულ ცოტა, რაღაც კომიკური ტოტალური უკულტურობის სახეს იძენს: პოეტები, ფუნქციონერები და თუ გნებავთ მეხანძრეები ერთი ენით ლაპარაკობენ...თუმცა, მაინც რაღაც ბიბლიურ გაუგებრობაში რჩებიან, ერთმანეთის აღარავის ესმის... ეტყობა კულტურა არ წარმოადგენს დღევანდელი საზოგადოების "შეკვეთას" და "გამოწვევას" ( ამ ორი ამაზრზენი სიტყვვის საოცარი პოპულარობა, ჩემი აზრით, ნათლად გამოხატავს ჩვენი საზოგადოების კულტურულ დეპრესიას).

ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, თითქოს ჯერ რუსები უნდა გავყაროთ, დაკარგული ტერიტორიები დავიბრუნოთ, ეკონომიური კრიზისიდან გამოვძვრეთ,საჩქაროსნო ავტო მაგისტრალი ავაშენოთ... მერე იქნებ მოვიდეს კულტურის რიგი – იქნებ "სამოვარიც დავდგათ და ფინჯან ჩაიზე, ხელოვნებაზე ვისაუბროთ"... მხოლოდ ვეჭვობ, ამ დროისათვის, დამლაპარაკებელი ბევრი აღარავინ გვეყოლება. საშუალო ქართველის შეემეცნებაში კულტურა მართლა საბოლოოდ გაიგივდება ''იურმალას'' ფესტივალთან და ამას ვეღარაფერი უშველის,

კულტურა არ არის სტატიკური გაქვავებული ცნება, რომელიც ეკონომიერ ბუმს უნდა ელოდებოდეს; არც კალაშნიკოვის ავტომატი ან მართვადი რაკეტაა, რომ მას სამხედრო, სტრატეგიული თუ პატრიოტულ დანიშნულება მივანიჭოთ. ის ცოცხალი ორგანიზმია, ისევე, როგორც მთლიანად ერი, მიუხედავად იმისა მშიერია ის, თუ მაძღარი, უნდა ვითარდებოდეს. ადამიანები რომლებიც თავს უფლებას აძლევენ აირჩიონ კულტურის სამსახურის გზა, ყველა პირობებში უნდა აგრძელებდნენ თავისი საქმეს. ხოლო ხელისუფლება ყველა პირობებში უნდა გრძნობდეს ასეთი ადამიანების მნიშვნელობას, და მაქსიმალურად ხელს უწყობდეს მათ საქმიანობას.

სწორედ ამ ფუნქციის შესასრულებლად შექმნა ევროპულმა პოლიტიკურმა ცივილიზაციამ კულტურის მინისტრის პოსტი. ხელისუფლება, რომელიც კულტურის განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ვერ აცნობიერებს , ევროპულ ორიენტაციაზე ლაპარაკით მხოლოდ საკუთარ თავს და ხალხს ატყუებს.

თუმცა ეს არავითარ შემთხვევაში არ ნიშნავს, რომ შემოქმედებითი ცხოვრება მხოლოდ ქვეყნის პოლიტიკურ მმართველობაზე იყოს დამოკიდებული. დღევანდელი ქართველი კულტურის ცნობილ მოღვაწეთა დიდი უმრავლესობა, რომელიც დღეს უამრავი, მათ შორის ზოგიერთი სამართლიანი მიზეზის გამო უარს ამბობს შემოქმედებით აქტიურობაზე, სულ რაღაც 20 წლის წინ მშვენივრად იღწვოდა წითელი კულტურის სამინისტროსთან ერთად, არც მათ ორდენებზე ამბობდა უარს და არც საჩუქრებზე.

კარგად მახსოვს, ჭაბუა ამირეჯიბი, რომელმაც ნახევარი სიცოცხლე გულაგში გაატარა ბოლშევიკებთან ბრძოლისათვის, ბოლოს, პარტიის წევრიც კი გახდა, სახელმწიფო პრემიაც მიიღო "დათა თუთაშხიასათვის". მაშინ ამბობდნენ, როდესაც კითხეს თუ რისთვის დასჭირდა ასეთი გაუგონარი კომპრომისი, მოსწრებულად უპასუხა, მინდოდა კომუნისტურ პარტიაში ბევრი პატიოსანი ადამიანი ყოფილიყოო. (ჩემი აზრით, პატიოსანი ადამიანები არც დღევანდელ მმართველ პარტიას აწყენდა, მით უმეტეს ბატონი ამირეჯიბის ნაირები, თუმცა პარტიაში გაერთიანებისაკენ ნამდვილად არავის მოვუწოდებ. ეს მე, ნამდვილად ყველაზე ნაკლებად მაღელვებს).

მე სულაც არ ვთვლი, რომ ამ ადამიანებს, ყველას, უკლებლივ, საკუთარი სიცოცხლე და პოტენციალი წითლებთან ბრძოლისათვის უნდა შეეწირათ. ასეთ შემთხვევაში დღეს "საექსპორტოდ" შოთა რუსთაველის მეტი მართლა აღარაფერი გვექნებოდა. უბრალოდ მიკვირს მაშინდელი კონფორმისტი კულტურის მოღვაწეები, რატომ გადაიქცნენ დღეს შეურიგებელ ''სოლჟენიცინებად'' და მთელი თავიანთი შემოქმედებითი ენერგია რატომ გააპოლიტიზირეს ისეთ დონეზე, რომ მე პირადად, მათსა და ყველა ფლანგის პოლიტიკურ მოყვარულებს შორის, განსხვავებას ვეღარ ვხედავ. მათი შემხედვარეს, ასე მგონია, რომ ამ ქვეყანაში, მაგალითად, ისეთ ფუნდამეტურ გრძნობას, როგორიც სიყვარულია, მხოლოდ სამხრეთ ამერიკულ გულისამრევ სერიალში თუ წააწყდებით, და ეს სავსებით აკმაყოფილებს ქართულ კულტურულ შიშშილს. სამაგიეროდ ადამიანები, ვინც წესით ამ საშინელ სერიალებს, საკუთარი შემოქმედებით გასაქანს არ უნდა აძლევდნენ, დაუღალავად იღწვიან ქართულ სურეალისტურ პოლიტიკურ ფრონტზე. "უძაღლო ქვეყანაში დარჩენილ მამლებს" კი აგერ უკვე რამდენი წელია ოფიციალური ქართული კულტურის მთავარი "ოფისი"დასავლეთის სხვადასხვა ქვეყანაში აყივლებს დრო და დრო, და ამით, ჩვენს "მაშასადამე" ევროპულობას ამცნობს ცივილიზებულ სამყაროს.

მე პირადად კარგა ხნის წინ მომბეზრდა უცხოელ "მომხმარებელზე" გათვლილი ინგლისურ წარწერების კითხვა ზოგიერთი ქართველი კონცეპტუალისტის ინსტალაციებზე, რადგან მათი ნამუშევრები მე უფრო 60 – 70 წლებში "გოლუბოი ოგონიოკის" მაყურებლებისათვის, "ორერას'' მიერ ნახევრად ქართულად შესრულებულ "Где же ты моя Сулико" - ს მახსენებს, ვიდრე დასავლურ თანამედროვე ხელოვნებას, რაზეც ჩვენს "არტ – მამლებს", როგორც ვატყობ, დიდი პრეტენზია აქვთ.

მე გული მეკუმშება, მათი ახსნა განმარტებებისაგან, რომ საქართველოში საინტერესო არაფერი ხდება. არ მსიამოვნებს, როცა ჩემი უახლოესი მეგობარი პოეტი მირჩევს უმჯობესია ფრანგულად ვწერო, რადგან აქ (საქართველოში), არავის არაფერი აინტერესებს.. ეს თუ მართლაც ასეა ( და დარწმუნებული ვარ, შორს არ არის სიმართლისაგან) , მაშინ ის დროა სახელმწიფომ საგანგებო მდგომარეობა გამოაცხადოს... კულტურის გადასარჩენად კი არა – შესაქმნელად! რადგან იმას, რაც უკვე არსებობს, უკულტურო ხალხი ვერასოდეს გადაარჩენს.

ამასთან, თუ საქართველოში ხალხს კულტურა არ აინტერესებს, ეს იმას ნიშნავს, რომ მას ხარისხიანს არაფერს თავაზობენ, და ამიტომ, კულტურის სამინისტროს ვურჩევდი, ადგილობრივ "მომხმარებელზე" უფრო იზრუნოს, ვიდრე ევროპის პრესტიჟულ დარბაზებსა და გალერეებში, "ელიტარული" პუბლიკის მუქთად გართობაზე. რადგან არ შეიძლება ამ უკანასკნელებისა და ნახევრად მშიერი არტისტების შეხვედრას ქვეყნებს შორის კულტურული დიალოგი დავარქვათ. ეს გროტესკზე მეტია.

ქართველ არტისტებს, თავისნაირ არტისტებთან და პუბლიკასთან შეხვედრა უფრო გამოადგებათ, ვიდრე მოწყენილ პენსიონერ ბურჟუაზიასთან, ან ''ვადაგასულ ვარსკვლავებთან. ამას კი შემოქმედებითი მუშაობისათვის ხელის შეწყობა, რეალური კულტურული პოლიტიკა ჭირდება, რომელიც ჩვენი წინაპრების მიერ, ქვებზე ძვლებით ამოკაწრული მამონტების დასავლეთში ექსპორტზე და იქ დისტრიბუცია – კომერციალიზაციაზე კი არ იქნება ორიენტირებული, არამედ ცოცხალი შემოქმედების ხელის შეწყობაზე. არტისტებისათვის ელემენტარული საარსებო პირობების შექმნაზე, რომელიც ყველა ''კულტურულ''ქვეყანაში არსებობს... მეტნაკლებად სრულყოფილი, მაგრამ არსებობს...
რა თქმა უნდა , საქართველოში თითქოს ვერავის იპოვით, კულტურის როლის უნიკალურობა, რომ არ ესმოდეს. მაგრამ, ვეჭვობ, ჩვენ, კულტურა მხოლოდ შოთა, ვაჟა , ქართული პოლიფონია და მეტნაკლებად უკვე წარმატებული რამოდენიმე თანამედროვე ქართველი არტისტი გვგონია.

2.
1991 წლიდან მოყოლებული, პარიზში გამართულ თითქმის ყველა ქართული კულტურული დიდი ღონისძიების მომსწრე ვარ , და უნდა გითხრათ, ძირითადად ერთი და იგივე მხატვრებს ვფენთ, ერთიდა იგივე მუსიკას ვუსმენთ, იგივე ფილმებს ვუყურებთ. როგორც ჩანს სსრკ – ს დანგრევის შემდეგ, საქართველოში ღირეული ბევრი არაფერი შექმნილა. აქ ჩამოსული ერთი და იგივე არტისტები სიამოვნებით გვიმტკიცებენ, რომ ეს მართლაც ასეა. რომ ''არავის არაფერი აინტერესებს'', თუ ეს მართლია, მაშინ საქართველო კიდევ კარგა ხანს ვერ ეღირსება ეკონომიურად წელში გამართვას, სანამ ასფალტის დაგებასთან ერთად, კულტურაც ისეთივე პრიორიტეტული არ გახდება, რადგან მე ღრმად მჯერა, უკულტუროდ ეკონომიკა არ შენდება. მით უმეტეს არც დემოკრატიული სახელმწიფო.

კულტურა პირველ რიგში "შიდა ხმარებისათვის" უნდა არსებობდეს და მერე საექსპორტოდ.
ჩვენს შემთხვევაში საპირისპირო შთაბჭდილება იქმნება. მას უფრო საგარეო პოლიტიკის თუ პროპაგანდის ნაწილად აღვიქვამთ. არც ამის საწინააღმდეგო მექნებოდა რამე, ზოგიერთი ასეთი პროექტისა თუ იდეის გროტესკულობა რომ არა. როგორც ვიცი, ფეხი იქამდე უნდა გაჭიმო, სადამდეც საბანი გაგწვდება. ჩემთვის გაუგებარია გრანდიოზული მასშტაბებისადმი ლტოლვა და თან წუწუნი მწირე რესურსების შესახებ, რა თქმა უნდა ბოლო კულტურული პარიზული













Photo Shalva Khakhanashvili

ღონისძიება, რომელიც ინვალიდების სასახლეში კულტურის სამინისტროსა და საქართველოს საელჩოს მიერ იყო ორგანიზებული ძალიან კარგი საჩუქარი გახდა მუსიკისა და კულინარიის მოყვარულთათვის, რომლებსაც რუსთავი 2 ის ჟურნალისტმა თავის რეპორტაჟში პარიზის მუსიკალური ელიტა უწოდა,
რითაც კიდევ ერთხელ გაუსვა
ხაზი საკუთარი მაყურებლის კულტურულ "შეკვეთას"( ღმერთო ჩემო! სიტყვებს თუ არა ადამიანებს მაინც ვცეთ პატივი, და მსგავსი "უხამსი" გამონათვამებისაგან თავი შევიკავოთ).

ეს პარიზელი კლასიკური მუსიკის მოყვარული უცნობი "ელიტა", რომელიც, ეტყობა, წითელი ხალიჩის გარეშე ნაბიჯს არსად დგამს, მართლაც კმაყოფილი ჩანდა, საქართველოს სიმფონიური ორკესტრის და პიანისტ ელისო ბოლქვაძის მაღალხარისხიანი შესრულებით. ჯერ ფორეს, ბეთჰოვენსა და მენდელსონს მოუსმინა, მერე ფრანგი დირიჟორის ლორენ პეტიჟირარის სულ ცოტა უკბილო ხუმრობას: ამ ენის გასატეხი გვარის, მაჭავარიანის ძლივს წარმოთქმის შესახებ, რასაც დამსწრე ქართველი საზოგადოების ერთგვარი კმაყოფილი მლიქვნელური ხითხითი და მაჭავარიანის საჭიდაო მოჰყვა. წარმომიდგენია როგორ წვალობს ეს საბრალო პეტიჟირარი შოსტაკოვიჩისა და ხაჩატურიანის გვარების წარმოთქმისას.
ყველაფერი კი უხვი ტრადიციული ქართული კოკტეილ– ბუფეტით დაგვირგვინდა, ასე რომ 70 გადაცილებულ ფრანგულ "მუსიკალურ" ელიტას მართლაც ვეცით პატივი როგორც შეგვეძლო. ეხლა იმედი უნდა ვიქონიოთ, რომ თუ რუსები იგივეს გააკეთებენ, ეს ჩვენი კულტურით აღფრთოვანებული ელიტა, ხიზილალით, ბლინებითა და გაყინული "ვოდკით" გაწყობილ ჩაიკოვსკის – მოსასმენად პროტესტის ნიშნად არ წავა ... ჩემი აზრით მსგავსი გასტრონომიულ მუსიკალური შეჯიბრები, საკმაოდ კარგ მუქთა გასართობად გადაიქცევა ახლო მომავალში, ევროპელი საზოგადოებისათვის, განსაკუთრებით მისი ''ელიტისათვის''. არც მე მაქვს, პირადად არაფერი საწინააღმდეგო, პირიქით, საქართველოს საელჩოს არსებობის მაძილზე მართლა პირველად ხდება, რომ კულტურულ შეხვედრებს რეგულიარული ხასიათი მიეცა. მხოლოდ, გულწრფელად რომ ვთქვა, კიდევ უფრო მოხარული ვიქნებოდი , ამ შეხვედრებზე ponpon girls – ებად რომ არ ვგრძნობდეთ თავს აქაური "კულტურის მოღვაწეები". ჩვენი შესაძლებლობები მართლაც რეალურად რომ იყოს შეფასებული და გამოყენებული. რომ თავს რაღაც მისტიური "პარალელური საქართველოს" საპატიო მოქალაქედ არ აღვიქვამდე.

იქვე გამოითქვა ზოგიერთი მოსაზრება იმის შესახებ, რომ პრიორიტეტი პრესტიჟული ღონისძიებები უნდა გახდეს, მაგალითად მონტე კარლოში ქართველ ოპერის შემსრულებელთა კონცერტის ორგანიზება (ეტყობა იქაური რუსი ოლიგარქების გულზე გასახეთქათ) და რომ არ უნდა დავხურდავდეთ წვრილმანებზე, გამოფენა სულ ცოტა ისეთი მასშტაბის მაინც უნდა იყოს, როგორიც სულ ახლა ხანს მოეწყო ამსტერდამის კობრას მუზეუმში ასევე კულტურის სამინისტროსა და ნიდერლანდებში საქართველოს საელჩოს ინციატივით, და რომელზეც, ამჯერად ალბათ უკვე ამსტერდამელი არტისტული ელიტა გაერთო კარგად, ეს ნიდერლანდების ტვ არხის ტოკ შოუს ამ ფრაგმენტიდანაც ჩანს.

http://pauwenwitteman.vara.nl/Archief-detail.113.0.html?&no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=2480&tx_ttnews%5BbackPid%5D=116&cHash=6bd773a85e

ამბის გასაგებად, გამოფენის ერთ ერთ მონაწილეს, ლუკა ლასარეიშვილს (www.lucalazar.com) დავურეკე ნიუ იორკში. მისი მონათხრობი ცოტა შორს არის ოფიციალური აღფრთოვანებული ვერსიისაგან;
'' გადაშლე კატალოგი და ნახავ, ქართული თანამედროვე ხელოვნების კი არა გია ეძგვერაძის , მისი ცოლშვილის და სანდრა რულოვსის გამოფენა იყო. რომელმაც გამოფენის გახსნის დროს წარმოთქმულ სიტყვაში, ძირითადად, ბარაკ ობამას














ლუკა ლასარეიშვილი

ინაუგურაციდან მიღებულ უზარმაზარ შთაბეჭდილებებზე ისაუბრა. ჩემი ნამუშევრის კონცეფცია არც გამოუკრავთ და არც კატალოგში დაუბეჭდავთ, ამიტომ მგონი ვერავინ გაიგო ამხელა პენისი სახელად "ეს თაობა" რატომ ეკიდა დარბაზში.

როგორც ჩანს არც სხვა გამოფენილი არტისტები არიან აღფრთოვანებულნი, იგივე მიზეზის გამო, ცხადია გია ეძგვერაძისა და მისი "ცოლშვილის" გარდა. ამ უკანასკნელებზე ვერაფერს გეტყვით, მაგრამ, საქართველოს პირველი ქალბატონის(ანუ "ჩვენებურად" პირველი ლეიდი) ინტენსიურ, ჩემი აზრით, ცოტა გადაჭარბებულ მონაწილეობაში ეჭვის შეტანა ძნელია. და საერთოდ, დასანანია, როცა კულტურულ ღონისძიებაზეც კი არტისტებისათვის გამოყოფოლ მცირე სასიცოცხლო ჟანგბადს პოლიტიკოსები ისაკუთრებენ.( იხილეთ http://www.amstelveenweb.com/nieuws-Hedendaagse-kunst-uit-Georgie&newsid=89288661 )
შარშან , პარიზში, ასევე პრესტიჟულ "პიერ კარდენის სივრცეში'' მსგავსი გამოფენა ჩაიშალა, როგორც ამბობენ ზოგიერთი ფუნქციონერის არაორგანიზებულობის გამო.
სამაგიეროდ ( რატომღაც, ქართული გაგებით) ნაკლებად "პრესტიჟულ" მონპარნასის მუზეუმში,შალვა ხახანაშვილის მიერ ორგანიზებული ელენე ახვლედიანისა და ვერა ფაღავას გამოფენა "პარიზი, მონპარნასი, თბილისი" რომელისთვისაც კულტურის მაშინდელმა სამინისტრომ კატალოგის დასაბეჭდი თანხა ვერ გაიმეტა, სამი თვის მანძილზე დაახლოვებით 4 ათასმა სწორედ იმ ადამიანმა ნახა, ვინც საზოგადოებრივ აზრს ქმნის, ყოველგვარი საეჭვო ელიტარული წოდებების დაუხმარებლად. სექტემბერში კი გამოფენას პარალლურად, დამატებით კიდევ აგვისტოს ომის თემაზე მიძღვნილი აბსოლუტურად დაუგეგმავი ფოტო და ვიდეო ექსპოზიცია დაემატა, რომელიც მხოლოდ შალვა ხახანაშვილის ენერგია და 7 ყუთი ქართული ღვინო დაიხარჯა. (www.shalvak.com )თუმცა რუსთავი 2–ს აზრადაც არ მოსვლია არც ერთი ამ ღონისძიების გაშუქება, ეტყობა არასაკმარისი "ელიტარულობის" გამო. სამაგიეროდ რამოდენიმე თვის შემდეგ ქართულ რესტორანში გამართულ რაფაელ გლუკსმანისა და მიხეილ სააკაშვილის ერთობლივი წიგნის, "მე თქვენ თავისუფლების შესახებ გესაუბრებით" გასტრონომიულ – ელიტარულ პრეზენტაციას თავად სახელოვანი თანაავტორიც კი კი დაესწრო( რომელმაც ელენე ახვლედიანის გამოფენის გახსნისას, მასთან შესახვედრად მოწვეული ათასამდე კაცი საათნახევარი ალოდინა უბოდიშოდ, მხოლოდ მერე გაირკვა, რომ საერთოდ, პარიზშიც არ ჩამოსულა).

პრეზიდენტმა სიტყვა წარმოთქვა, ავტოგრაფები დაარიგა, რაფაელის ცნობილ მამას, ჭაღარა ფილოსოფოს ანდრე გლუქსმანს გაკვირვებულმა უთხრა, "რა სასიამოვნი სიურპრიზია, თქვენ კიდევ ცოცხალი ხართო?" მერე დაბნეულს მეგობრულად მოუთათრა მხარზე ხელი და სადღაც მოკურცხლა. ჩვენ სანუგეშოდ ბევრი მწვადი, ხინკალი და ხაჭაპური დაგვრჩა.

რაფაელი კი რამოდენიმე კვირის შემდეგ, ოფიციალურად, საქართველოს პრეზიდენტის მრჩეველი გახდა. თუმცა რა დარგში ვერ გეტყვით. საერთოდ საქართველო ამ ზაფხულს, ომის დროს აღმოაჩინა, როცა მამამისის მეგობარმა ერთობ ორიგინალურმა ფილოსოფოსმა, ბერნარდ ანრი ლევიმ, აგვისტოში საკუთარი ჯეტით წაიყვანა ,,კავკასიურ საფარიზე''(როგორც აქაურმა ბოროტმა ჟურნალისტებმა იხუმრეს).

რამოდენიმე კვირით ადრე კი, ჩვენმა მეგობარმა პაკიტა ესკორფე მირომ, რომელსაც 80 იანი წლების პერესტროიკის პერიოდის ქართველი და რუსი თანამედროვე ხელოვნების ყველაზე დიდი და კარგი კოლექცია აქვს საფრანგეთში, ექვსი მხატვარი გამოფინა თავისი კოლექციიდან – განსვენებული შურა ბანძელაძე, ლუკა ლასარეიშვილი, გია ეძგვერაძე, გია მგალობლიშვილი, გელა პატიაშვილი და შალვა ხახანაშვილი. ქართული მედია არც ამ ძალიან მაღალი ხარისხის გამოფენით დაინტერესებულა, რომელიც უამრავმა ადამიანმა ნახა და ჯერ კიდევ არ დახურულა. ერთ ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ისიც იყო, რომ სწორედ ამ გამოფენაზე, პირველად, ომის შემდეგ ქართველი და რუსი პარიზელები ერთმანეთს შეხვდნენ. მანამდე რაღაცნაირად თავს ვარიდებდით ერთმანეთს.

საშა ბრაილოვსკი, რომელის "დაჭედილი რწყილების ქვეყანას"დღეს მთელი საქართველო კითხულობს, სწორედ ამ გამოფენაზე ვნახე პირველად ომის შემდეგ. თუმცა საშა პარიზის არანაირ "ელიტას" არ განეკუთვნება, არც ალიოშა იპოტევცევი, რადიო "ფრანს კულტურის" ტოკ შოუს წამყვანი, რომელმაც მე და მხატვარი გელა წულაძე ერთსაათიან გადაცემაში დაგვპატიჟა თანამედროვე ქართულ კულტურაზე სასაუბროდ. და მერწმუნეთ ამ "არაელიტარულმა" არა ნაკლები სარგებელი მოუტანა ქართული კულტურის პროპაგანდას ვიდრე ყველა ყველა პრესტიჟულმა ღონისძიებამ ერთად აღებულმა.

ცოტა არ იყოს გულ დასაწყვეტია ასეთი პროვინციალური სნობური დამოკიდებულება ჩვენს მიმართ. რადგან ყოველივე იმის შემდეგ, რაც გულწრფელად, დიდი ენერგიის ხარჯზე გაკეთდა, ხშირად პირადი ინციატივების, კონტაქტებისა და თუნდაც მატერიალური ბაზის ხარჯზე, როცა გამოგიცხადებენ, რომ დიდი და პრესტიჟული მასშტაბები გვჭირდება, პატარა არ გვაინტერესებსო, მართლა სურვილი გიჩნდება კითხო რატომ, რა მიზეზით გთვლიან იდიოტად?

პაკიტა მიროსთან ვერნისაჟზე, ლონდონში გამომავალი ქართული ჟურნალის ,,თანამემამულე" – ს მთავარი რედაქტორი, ახალგაზრდა კაცი მოვიდა, თურქ "თანამემამულესთან" ერთად... მკითხა, ქართველები რამდენად ხშირად ხვდებით პარიზში ერთმანეთსო, და კიდევ, სხვა მსგავსი რაღაცეები. გამოფენით, არც კი ვიცი თუ დაინტერესდა, ყოველ შემთხვეაში არც შურა ბანძელაძის სახელი ჰქონდა გაგონილი და არც ლასარეიშვილის ან ეძგვერაძის, სერთოდ ისე წავიდა რომ არა ვარ დარწმუნებული, თუ მიხვდა, რა გამოფენა იყო, და ეს ძალიან სამწუხაროა. არ შეიძლება ჟურნალის რედაქტორს ერთ ერთი პირველი აბსტრაქციონისტი ქართველი მხატვრის გვარი გაგონილიც არ ქონდეს. სამაგიეროდ, მისი ჟურნალი სავსეა პოლიტიკის''მოყვარული" ექსპერტების მოსაზრებებით, ხელოვნებისათვის კი ეტყობა ადგილი აღარ რჩებათ. მე სწორედ ამას ვეძახი შიდა კულტურულ კრიზისს საქართველოში, და მეტსაც, დეპრესიას. გადაავლეთ ქართულ პრესას თვალი, და ამაში თავად დარწმუნდებით. სატელევიზიო რეპორტაჟებზე აღარაფერს ვამბობ. დარწმუნებული ვარ, მათ, კულტრა, პარიზელ რუს ტოპ მოდელთან ''ექსკლიუზიურად" ჩაწერილი ვრცელი ინტერვიუ გონიათ ( "პოსტკრიპტუმი" 15.02.2008)


თითოეული ზემოთ აღწერილი მოვლენა, განსაკუთრებით აღწერას იმსახურებს. ამ ბლოგის შექმნის ერთ ერთი ძირითადი მიზანიც სწორედ ეს არის – იმ კულტურის შესახებ დრო და დრო, თუნდაც ორიოდე სიტყვით მოყოლა, რომელიც "პარალელურ საქართველოში" არსებობს.

16 თებერვალი 2009

ეროვნული ჯეთსეტი, ანუ როგორ გავარტყათ ათიანში

.
ჯეოსელის "რელიგიურად –კორექტული "რეკლამა
. 

----------
გასულ კვირაში ქართული საზოგადოების ნაწილი საპატრიარქოს მიერ საზოგადოებრივი ტელევიზიის მიმართ ცენზურის(რეკომენდაციის სახით) გატარების მცდელობამ აღაშფოთა – ეკლესიამ მიზანშეუწონლად მიიჩნია თოქ შოუში"საქართველო - დიდი ათეული" იმ ცნობილი მოღვაწეების ჩართვა, რომლებიც ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის მიერ წმინდანებად არიან შერაცხულნი( დავით აღმაშენებელი, თამარ მეფე, ილია...) ამ რეკომენდაციამ საოცარი ეფექტურობით გამოიღო ნაყოფი – BBC + საზოგადოებრივი არხის ამ ისედაც, არც თუ ისე გონებამახვილურმა პროექტმა,პროდუქციის ხელმძღვანელობისა და სამეთვალყურეო საბჭოს თითქმის საბჭოთა პერიოდის რანგში აყვანილი კონფორმიზმის წყალობით, კიდევ უფრო გაუგებარი სახე მიიღო. საერთოდ უნდა ითქვას, რომ მსგავსი და კიდევ უარესი რეკომენდაციები არც ისე იშვიათია თვით უფრო „პროგრესულ," ან თუ გნებავთ, ნებისმიერი გაგებით ნაკლებად ორთოდოქსალურ კათოლიკურ ეკლესიაშიც კი . მაგალითად პაპი იოანე – პავლე II პრეზერვატივების ხმარების წინააღმდეგ იბრძოდა სწორედ იმ პერიოდში, როდესაც პლანეტაზე შიდსმა ყველაზე მეტი ადამიანი იმსხვერპლა. პაპის ამ რეკომენდაციებმა განსაკუთრებით დრამატული შედეგები ღრმად კათოლიკურ, მაგრამ ღარიბ ლათინურ ამერიკაში გამოიღო – ადამიანებმა მრუშობას კი არა, პრეზერვატივების ხმარებას დაანებეს თავი. განვითარებულმა და „გარყვნილმა,’’ სექსუალური რევოლუციის ნაბახუსევზე მყოფმა დასავლეთმა კი პირიქით – 90 წლებიდან მოყოლებული, ნაკლები რისკის ქვეყნებში რიგში გადაინაცვლა, და მათ შორის უსაფრთხო სექსის, პრეზერვატივების შესახებ გრანდიოზული საინფორმაციო კამპანიების წყალობით.
-----
XX საუკუნეში საქართველოს მოლოდ სამი ცუდი პიროვნება ჰყავდა – ბერბიჭაშვილი, სტალინი და ორჯონიკიძე. დანარჩენები კარგები და მათი მსხვერპლნი იყვნენ. უფრო მეტიც, საქართველოს "პოპ"– ისტორიასა და მის შემქმნელებს ( რომლებსაც მეცნიერება პატრიოტიზმისაგან ვერ გაურჩევიათ) თუ დავუჯერებთ, ერთად ერთი ერი ვართ მსოფლიოში რომელსაც თავისი არსებობის მანძილზე, არავისთვის არაფერი დაუშავებია.
ვერაფერს ვიტყვი, თუ რა დამოკიდებულება ჰქონდა საშუალო ქართველს საკუთარ ისტორიასთან, გასული საუკუნის ცნობილ ოქტომბრის რევოლუციამდე. ამის შესახებ თითქმის არაფერია ცნობილი – საშუალო ქართველის დეტერმინაციის მცდელობა ილია ჭავჭავძესთან ერთად დაიმარხა მთწმინდის პანთეონში, რამდენიმე წლის შემდეგ კი, ჩაქუჩებითა და ნამგლებით შეიარაღებული წითელი სფინქსის მეტამორფოზით აღსდგა მკვდრეთით, და რამოდენიმე ათეული წლის განმავლობაში გულმოდგინედ ჭედდა ქართველთა შემეცნებაში ეროვნულ ეპიკურ ისტორიას.
წითელი პერიოდის ბოლო 30 წელიწადს თავად შევესწარი, ამიტომ დაბეჯითებით შემიძლია განვაცხადო, რომ საბჭოთა იდეოლოგია, ძირითადი მიზნის- საკუთარი რეალობის გაყალბებულ ისტორიად გარდაქმნის პარალელურად, თავისუფალ დროს, ცალკეული ერებს ეთნიკურ – პატრიოტული გრძნობების ჩამოყალიბებას უთმობდა, თანაც დიდი წარმატებით, და ერთადერთი პირობით – ისტორიის გმირული ნაწილი ხალხთან უნდა ყოფილიყო დაკავშირებული, იშვიათი გამონაკლისის შემთხვევაში რამოდენიმე შუასაუკუნეების მონარქთან ან ფეოდალთან, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში XIX– XX (დასაწყისი) საუკუნის ბურჟუაზიასთან.
რუსული უსინდისო კოლონიალიზმით გატანჯული საქართველოსათვის, რომლისთვისაც პატარა სამხრეთული ქვეყნებისათვის დამახასიათებელი საკუთარი არსებობის სენტიმეტალური განცდა, ისედაც თვითდამკვიდრების ერთადერთ საშუალებას წარმოადგენდა, ასეთი ატმოსფერო ნამდვილი კომფორტაბელურ თავშესაფარი აღმოჩნდა – პატრიოტიზმი ჭეშმარიტების ერთადერთ დამადასტურებელ არგუმენტად და საბჭოთა იდეოლოგიის მიერ წაქეზებულ უნიჭო თუ ნიჭიერი პოეტების, მწერლების და სხვა ხელოვანთა თავშესაფრად იქცა – "ერის ღირსეული შვილი", "ჭეშმარიტი მამულიშვილი" ... აი ეპითეტები, რომლებიც მემკვიდრეობით გვერგო და დღემდე ნეტარებით ვიმეორებთ ამა თუ იმ მწერლის თუ პოეტის დასახასიათებლად, უფრო ხშირად, ვიდრე ხარისხის განმსაზღვრელ მარტივ, თუ გნებავთ, თუნდაც მომხმარებლურ კითხვას – არის თუ არა ეს კარგი ლიტერატურა? ისეთი, როგორსაც მაგალითად შექსპირი ქმნიდა, და რომლის ბრიტანელ მამულიშვილობაზე ლაპარაკი, არა მგონია ნორმალურ ადამიანს თავში მოუვიდეს.
"ბედად", ყოველივე ამას პროპაგანდის საუკეთესო საშუალების, კინემატოგრაფის ბუმი დაერთო, რომელმაც საბჭოთა ხალხთა პატრიოტულ მითოლოგიას ფასდაუდებელი სამსახური გაუწია – " საქართველო აქაც, ისევე როგორც ხელოვნების სხვა დარგებში მოწინავეთა რიგებში აღმოჩნდა. არც ერთ ყოფილ საბჭოთა რესპუბლიკის კინემატოგრაფს ისე ოსტატურად არ უვლია პათეთიკური ტყუილის, მლიქვნელობისა და ერთგვარი ფოლკლორული ხუმრობანარევი "სიმართლის'' ზღვარზე, როგორც ქართულს. განსაკუთრებით 50 – 60 წლებისას, რომლიც ქართული წითელი ბურჟუაზიის დიდი მეცადინეობით ისე შეიპარა,ისე შეერია, გაზავდა, მართლაც დიდი რეჟისორების, მუსიკოსების, პოეტებსა და მწერლების სიაში, რომ მათი უნიკალურობა მართლა დავიჯერეთ და დღეს, გენიოსთა იმ სიგრძე სია შემოგვრჩა, როგორზეც ბევრი დიდი ერიც ვერ იოცნებებს.
შეგვრჩა ყოვლად უვარგისი ლოკალური ''შედევრებით'' გამოტენილი სარდაფები. მემორიალური დაფები უცნობი გვარებით, ბიუსტები, და განსაკუთრებით პანთეონები – ყველა სასაფლაოზე,რომლებიც ხან, რაღაც "ვიპ ზონებს" მახსენებენ, ხან კომუნისტების დროინდელ მეოთხე სამმართველოს პრესტიჟულ ლეჩკომბინატის მსგავს ერთგვარ "მორტ კომბინატებს".
აქ უნდა აღინიშნოს რომ ჩვენზე არანაკლებ კულტურის მქონე (მაგალითად) საფრანგეთში ერთადერთი პანთეონია, პარიზის ლათინურ კვარტალში, სადაც სულ 70 დიდი ფრანგი განისვენებს: ვოლტერი, ჟან ჟაკ რუსო, ვიქტორ ჰიუგო...მამა დიუმა მხოლოდ 2002 წელს გადმოასვენეს დაბადების 200 წლის თავზე, შვილი კი მონმარტის ჩვეულებრივ სასაფლაოზე განისვენებს სტენდალთან, ბერლიოზთან, ტრიუფოსთან, თეოფილ გოტიესტან ერთად... პარიზში სხვა მუნიციპალური სასაფლაოებიც არის – პეღლაშე: ბალზაკი, მოლიერი, ბიზე, მარსელ პრუსტი, ჯიმ მორისონი...მონპარნასის: შარლ ბოდლერი, სამუელ ბეკეტი, გი დე მოპასანი, ეჟენ იონესკო,ჟან პოლ სარტრი, სერჟ გინსბურგი... შთამბეჭდავი სიაა, ვერაფერს იტყვი, ამას თუ კიდევ ჩვეულებრივ სოფლის სასაფლაოებს დავამატებთ სადაც, დე გოლის „დონის" პიროვნებები განისვენებენ, შეგვიძლია ალბათ,ტრადიციულზე მეტად გაბედული ეჭვი შევიტანოთ ფრანგების მიერ წინაპართა პატივისცემაში, რა თქმა უნდა,ჩვენგან განსხვავებით...მერე რა, რომ ბოლოს და ბოლოს, პანთეონი ,ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ , არქიტექტურულ ნაგებობას ნიშნავს...ერთი ორი კუკიის პანთეონის მსგავსის „ორგანიზება" რა პრობლემა იქნებოდა ამ არც თუ ისე ღარიბი ქვეყნისათვის...

ყველაზე საინტერესო ფენომენი მაინც ქართული მენტალური პანთეონებია. ცნობილ პერსონებზე ფორმატირებულისაგან ოდნავ განსხვავებული აზრის გამოთქმა კი არა, კითხვის დასმაც კი "აკრძალულია". მათ, აუცილებლად კერპად ქცევით უნდა მივაგოთ პატივი: „ვიპ ზონის მიწაში" ჩავფლათ, ზევიდან ძალიან დიდი და ძალიან მძიმე მონუმენტი დავადგათ და ამით საბოლოოდ მკვდარ, უემოციო და ღრმად დამარხულ განძეულობად ვაქციოთ. სამაგიეროდ პანთეონთა ეს საიდუმლო ქსელი საშუალებას გვაძლევს წინაპართა ბრმა განდიდების: მსხვრპლებისაც და ჯალათებისაც, რაც თავის მხრივ , გარანტიას იძლევა, რომ მიუხედავად შენს მიერ ჩადენილი ნებისმიერი სისაძაგლისა, შენს შვილებს არასოდეს შერცხვებათ შენს მაგივრად, წინაპრების სადღეგრძელოში მაინც პატივისცემით მოგიხსენიებენ, რადგან ჩვენთან ხომ, მიცვალებულს, გარდა ზემოთ ნახსენები სამი ოფიციალური გარეწრისა, არ აგინებენ! სამაგიეროდ ცოცხლების გინება ლამის მთავარი სასიცოცხლო მამოძრავებელი ძალაა . იმისათვის რომ შენი გინება შეწყვიტონ უნდა მოკვდე... მერე ტვინებში პატარ პატარა პანთეონებს აგიგებენ, და ვერავინ გაბედავს იმის თქმას, რომ შენი შეცდომების არ გაანალიზება, არ აღიარება, შენივე შთამომავლობის განუვითარებლობის მთავარი მიზეზი გახდება, რადგან მათი პიროვნული პასუხისმგებლობის გრძნობა ისევ მენტალურ პანთეონში გამოიკეტება. შენი შვილები შენსავით ჩათვლიან, რომ პასუხისმგებლობა მხოლოდ კონკრეტული აწმყოს ამხსნელი იურიდიული ტერმინია, მისი მორალური მხარე კი მხოლოდ წინაპართა სადღეგრძელოს პათეტიკა. მთავარია ამ წინაპრად გადაქცევა მოასწრო, ანუ "სახელოვნად" მოკვდე, ჩვენში კი, ხმაურიანი სიკვდილი კომფორტაბელურია: შენზე სიმართლეს ვერასდროს ვერავინ გაიგებს. ვერასოდეს! ვერასდროს! უკუნითი უკუნისის იქითაც კი...
ყოველ ახალ თაობას კი, დღევანდელი საკვირველი ახალგაზრდული არასამთავრობო თუ სამთავრობო ორგანიზაციების არ იყოს, ისევე, როგორც ბრეჟნევის "დრუჟენიკებს" ან ბორის ძნელაძის ანტიქრისტე კომკავშირლებს, შესადარებელი არაფერი ექნებათ, რადგან, არც ერთი მათგანის წინაპარი არც კომკავშირელი აქტივისტი ყოფილა, არც "დრუჟენიკი". არავინ შეეკითხება საკუთარ თავს: "ხომ არ წააგავს იმ ბაბუას, რომლის შესახებ ცოტა მეტი რომ სცოდნოდა, ვარდებითა და ბუშტებით აქეთ იქით სირბილის წინ, იქნებ ცოტა მეტად დაფიქრებულიყო საკუთარი "რევოლუციური" პასუხისმგებლობის შესახებ...
ამდენი მონუმენტებითა და პანთეონებით სავსე სევდინ პეიზაჟებში გაზრდილი ყოველი ახალი თაობა, დარწმუნებულია, რომ ისტორიის წერას, თითქმის სუფთა ფურცლიდან იწყებს, რაც, პრინციპში იქნებ მისასალმებელიც კი ყოფილიყო, რომელიმე მათგანი, წინამორბედისაგან განსხვავებით, ილუზიის შექმნის ნაცვლად, მართლაც რამეს რომ წერდეს, და საქართველოს ისტორიის ამ ძველი, გაცრეცილი წიგნის ბოლო გვერდები, ისევ უიმედოდ სუფთა არ რჩებოდეს ათეული წლების განმავლობაში, როგორც ჩვენი უახლესი ისტორიული მახსოვრობა...
არა და, გაბედულად შეფასებული წარსული, ქვეყნის მორალური სკლეროზისაგან განკურვნის უებარი საშუალებაა. მე გულწრფელად მჯერა, რომ ჩვენი ქრონიკულში გადაზრდილი "ეროვნული სიბრიყვის" გამომწვევი მთავარი მიზეზი, სწორედ საკუთარი არსებობის მიმართ უპასუხისმგებლო, ბეცი დამოკიდებულება უფროა, ვიდრე სწორი, თუ არასწორი პოლიტიკური გადაწყვეტილებების.
თუმცა ეროვნული პასუხისმგებლობლობა მხოლოდ "ბერბიჭაშვილის" ფენომენის აღიარებით თუ ბანალიზაციით არ განისაზღვრება. კითხვის დასმის შეუძლებლობა – აი ის ჯაჭვი– ჩვენი პრომეთეს შეცდომა, რომლითაც ჩვენ თვითონვე შევიბორკეთ თავი, მივებით კავკასიონს. თუ, ქართულ მართლმადიდებლურ ეკლესიის მიერ, ცნობილი ქართველი მოღვაწეების კანონიზაცია, მე მავალდებულებს კითხვა აღარ დავსვა ჩემი წინაპრების შესახებ, მე უფლებას ვიტოვებ, ეს ვალდებულება რეკომენდაციად მივიღო და მას არ დავემორჩილო, მე არ მსურს დუმილის პანთეონში გამოვკეტო ჩემი ქვეყნის ისტორია.
საერთოდ უნდა ითქვას, რომ ჩვენს ქვეყანას არაფერი ეტყობა, იმისა,რომ პატრიარქის რეკომენდაციებს ყურად იღებდეს – ათივე მცნება ისევე რეკომენდაციების სახეს ატარებს ქართულ საზოგადოებაში, როგორსაც წმინდანების თოკ შოუდან მოხსნის იდეა. მხოლოდ რატომღაც ამას ნაკლებად განვიცდით – გასაგებია, უფრო ადვილია შეელიო ერთ სატელევიზიო გადაცემას, ვიდრე მაგალითად, ქერა გოგონასთან ერთად კაბრიოლეტით ზღვისპირას ქროლვის ფანტაზმს. ამ გადაცემის გაკორექტულება მხოლოდ "ინდულგენციაა", სამოთხის კარის გასაღებად – ამ კაბრიოლეტით ქროლვისას, შესაძლო ავარიის შემთხვევაში.
მე სხვა, არანაკლებ გონებამახვილური რეკომენდაციებიც მახსოვს – მაგალიად 80 წლების ბოლოს იმ ქართველის მეშვიდე თაობამდე დაწყევლის შესახებმ, ვინც ქართველის სისხლს დაღვრიდა. მაშინ არავის დაუსვამს კითხვა – მაგალითად , ქართველის მიერ ოსის სისხლის დაღვრას რამდენი თაობის სული შეეწირებოდა. კიდევ უფრო ადრე, დაახლოვებით 1980 –81წელს, ერთ საკვირაო ქადაგებისას,რომელსაც თავად ვესწრებოდი,  საქართველოს პატრიარქმა გვირჩია, ყველა არამართლმადიდებლური რელიგიური წიგნი, რომელიც სახლში გვქონდა დაგვეწვა. მაშინ ინტელეატუალურ თბილისში ეზოტერიულ ლიტერატურა იყო მოდაში, განსაკუთრებით – რუდოლფ შტაინერი და გიორგი გურჯიევი. სწორედ მათზე იყო განსაკუთრებული აქცენტი გაკეთებული.
მე პირადად გაჭირვებით ნაშოვნი, გადაბეჭდილი (სამიზდატი) სუძუკის "ძენ ბუდიზმი" მქონდა სახლში, რომელიც ჩემთვის გაცილებით მეტს წარმოადგენდა, ვიდრე უბრალოდ, იატაკქვეშა სტამბაში აკინძულ წიგნს. და , რა თქმა უნდა, მისი დაწვა არც მიფიქრია. არა მგონია ვინმე სხვას, სიონის მაშინდელი მრევლიდან ყურად ეღო ეს რეკომენდაცია – მაშინდელი ქართველი მრევლი, როგორც ეხლა ვხვდები, გაცილებით სეკულარული და პროგრესული იყო – მის დიდ ნაწილს, სწორედ შტეინერის, გურჯიევისა თუ ბუდიზმის მკითხველები შეადგენდნ. უფრო მეტიც – ეს თაობა ეკლესიაში გარკვეულ წილად ებრაელი ვებერის მიერ, "გარყვნილ" ბროდვეიზე დადგმულმა მუსიკალურმა კომედიამ, როკ ოპერა Jesus Christ Superstar(1973) – მაც მოიყვანა.მიუზიკლმა რომელსაც, სულ ცოტა, არაფერი უვნია მართლმადიდებლობისათვის, არც ზოგადად ქრისტიანობისათვის. ისევე, როგორც ჯეოსელის ამ სარეკლამო რგოლს, რომელიც 2006 წლის შემოდგომაზე ყველა ქართულ არხზე ტრიალებდა, მათ შორის საზოგადოებრივზეც. მის შესახებ არავის არაფერი უთქვამს. თუმცა ეს სარეკლამო რგოლი გაცილებით მეტ კითხვას იმსახურებს ვიდრე ზემოდხსენებული თოქშოუ "დიდი ათეული".
2.შევხედოთ კიდევ ერთხელ ამ რეკლამას და დავაკვირდეთ, მობილური ტელეფონის ეკრანზე, ერთმანეთის მიყოლებით Photoshop ით ინკუსტრირებულ წმინდანებს: წმინდა გიორგი, ღვთისმშობელი...მობილური ტელეფონის მარკა შენიღბულია, რომ რომელიმე კორეულმა ან ჩინურმა ფირმამ მუქთად არ ისარგებლოს თურქულ – ქართული "ჯეოსელის" ხარჯზე. ღვთაებრივი საგალობელის ფონზე, ლითურგიული ოფ ხმა, სატელეფონო ქსელის რელიგიური კალენდრის პრაქტიკულ სერვისს გვთავაზობს. ბოლოს კი თავად პატრიარქი ლოცავს კომპანიას "ამ საქმისათვის". ყველაფერს კი კოტე ყუბანეიშვილის ფრთიანი სლოგანი: თქვენი ქსელი, ჯეოსელი აგვირგვინებს, (სავარაუდოდ) სწორედ ამ საეკლესიო კალენდრის ფონზე.

იქნებ ვინმე ამიხსნის რითია BBC + საზოგადოებრივი არხის ტვ შედევრი ნაკლებად "მართლმადიდებლურად კორექტული"?
ეს 30' წამი, ''დიდი ათეულის'' კონკურსიდან მოხსნილ ქართველ მოღვაწეებსაც დაიტევს, და ადგილიც ბევრი დარჩება. არ მინდა ამ თემაზე ბევრი ვიხუმრო, არა იმიტომ , რომ ეს სარეკლამო რგოლო და საპატრიარქოს შესაბამისი სამსახური ამას არ იმსახურებს. ეს უბრალოდ, ძალიან მარტივია, ამოუწურავი ხუმრობისა და სიცილის საშუალებას იძლევა, მე კი ამ ტექსტის წერისას სულაც არ ვარ ხუმრობის ხასიათზე. ძალიან ბევრს ვიცინებდი, მაგალითად პაპი ბენუა 2 რომ მენახა, რეიბანის, ან სარეცხი ფხვნილის რეკლამაში, რადგან ეს წარმოუდგენელია, და დიდი მოულოდნელობა იქნებოდა. სულ ცოტა სკანდალი გარანტირებული იქნებოდა მედიაში ... მე კი ამ რეკლამის აღმოჩენიდან, სამი წლის შემდეგ, აი რას ვკითხულობ დღევანდელ ქართულ პრესაში :
შაბათი, 2009 წლის 7 თებერვალი, "საქართველოს რესპუბლიკა. " ქართველ მეფეთაშთამომავლები ხვალ საქორწინო გვირგვინს დაიდგამენ ( თეა მოსია), პუბლიკაცია შეეხება "ბაგრატიონთა ორი სხვა და სხვა შტოს წარმომადგენლების": "ქართული ენის მასწავლებელ" საპატარძლოსა და ესპანეთში მცხოვრებ "საკმაოდ განათლებულ და ინტელექტუალურ ახალგაზრდა" მართლმადიდებელ დავითს შორის.
მასში სიტყვა სიტყვით ვკითხულობთ : ქორწინება ღვთის განგებით ცაში გადაწყდა, ხოლო ინიციატივა საქართველოს უწმინდესმა და უნეტარესმა კათალიკოს-პატრიარქმა გამოიჩინა, რომელსაც პირადად უნდა დაეწერა ჯვარი წყვილისთვის, მაგრამ ვინაიდან ის ავადმყოფობის გამო საზღვარგარეთ იმყოფება, ამ მისიას მისგან კურთხეული სამღვდელო პირი შეასრულებს. ქორწილში 3 ათასი მოწვეული სტუმარია დაპატიჟებული, თუმცა პატრიარქის აქ არ ყოფნის გამო, შეიძლება მათი რიცხვი შემცირდეს. http://www.opentext.org.ge/09/sakartvelos-respublika/023/023-3.htm

ახალ დაქორწინებულები ღმერთმა ამრავლოს! ისინი,როგორც ვხვდები სწორედ ამ მიზნით " შეაჯვარეს" . მე პირადად, დამატებით, მაინც, "ბედნიერებასაც" ვუსურვებ (რომელიც პრინციპში, როგორც ჩანს, სულაც არ არის აუცილებელი).
მთავარი ჩემთვის ამ ისტორიაში ის არის, რომ ეს პუბლიკაცია, მისი ბანალურობის გამო, ჩემში იუმორის გრძნობის ნაცვლად შიშს იწვევს, რომელიც ბავშვობის მერე აღარ განმიცდია – სიბნელის შიშს.
მსგავს სისულეებს, ყურადღებასაც კი იშვიათად აქცევს უკვე ვინმე. მე ამას საქართველოში სიბრიყვის ბანალიზაციას დავარქმევდი. სწორედ ეს არის ჩემი ბნელი ოთახი, რომლისაც მეშინია.
პაატა ქურდაძე
პარიზი. 8.02.2009

P.S. –  როგორც ჩანს მაინც მომიწევს მცირე განმარტების გაკეთება ზოგიერთი იმ მაილის პასუხად, რომლებიც ამ წერილის გამოქვეყნების შემდეგ მივიღე( სამწუხაროდ, კომენტარების დატოვება ამ ბლოგზე ტექნიკურად რთული აღმოჩნდა, ამიტომ მათ მაილით მიგზავნიან.რისთვისაც დიდად მადლობელი ვარ.შევეცდები მლე გამოვასწორო ეს ხარვეზი ).

ამ წერილის მიზანი არც საპატრიარქოს , და მით უმეტეს არც პატრიარქის წინააღმდეგ ბრძოლაა.პირიქით.
მე მხოლოდ კითხვებს ვსვამ, სწორედ იმიტომ, რომ ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის მომავალმა წინამძღოლმა, რომელიც დღეს, ალბათ, ყურადღებით ადევნებს თვალყურს ქვემოდ მოყვანილ მოვლენებს, არ ჩათვალოს, რომ დედამიწაზე მოვლენილ აბსოლუტურ ჭეშმარიტებას წარმოადგენს, და საბოლოოდ საქართველოსაგან, ტალიბანების ავღანისტანის ქრისტიქნული რემიქსი არ მივიღოთ.
ამ კითხვებს, განსაკუთრებით საერო საზოგადოებისათვის ვსვამ.

ეკლესიას, ყველა ეპოქაში ჰქონდა გაცილებით მეტი მიდრეკილება სახელმწიფო საქმეებში ჩარევისაკენ, ვიდრე პირიქით (გარდა საბჭოთა პერიოდისა, ცნობილი მიზეზების გამო). ამ ორ ინსტიტუციას შორის ურთიერთ ჩაურევლობის შეთანხმებას, საზოგადოებაც უნდა არეგულირებდეს, რადგან 21 საუკუნის ადამიანებს გაცილებით მეტი პასუხისმგებლობა მოეთხოვებათ საკუთარი არსებობის მიმართ. ვიდრე, სულ რაღაც ერთი საუკუნის წინ, გილიოტინის თუ სახრჩობელას მოლოდინში, ბაზრის მოედანზე სეირის საყურებლად შეკრებილ წერაკითხვის უცოდინარ ბრბოს

ფსიქოდელიური ქრონიკა 2009-ს
შეძენა საქართველოს ფარგლებს გარეთ
9 თებერვალი, 2შაბათი 2009